________________
295
Vada ]
Ganadharavāda उपकरणाभावाद् न च भवति सुधर्मन् ! सोऽभूतौऽपि ।
कार्यस्य मूर्तिमत्त्वात् सुखसंविच्यादितश्चैव ।। २४२ ॥ (१७९०) Sa mūrto mūrto va yadi mūrtastato na sarvathā sadriśaḥı Parinamatah paya iva na dehahetu r-yadyamittah 02410 (1789)
Upak araņābhāvād na ca bhavati Sudharman! so'mürto'pi) Kāryasya mūrtimattvād suk hasamvittyāditascaiva 124211 (1790)]
Trans.-241-242. Is that (srabhāva), miirta or a-mairta ? If mürta, it is not at all sad'ırsa on account of its (having a pariņāma as in the case of milk. And, if it is a-mirta, o Sudharman ! even that a-nürta svabhiva does not become the cause of body in ahsence of instruments, as well as, on account of the corporeal nature of Kārza indicated) by the perception of happiness etc: (1789-1790)
टीका-व्याख्या-स स्वभावो मूर्तः, अमृतॊ वा ?। यदि मूर्तः, तर्हि कर्मणा सह तस्य को विशेषः ? संज्ञान्तरमात्रविशिष्टकमैवेत्थमुक्तं स्यादिति । न चासौ सर्वदैव सदृशो युज्यते, परिणामित्वात् . दुग्धादिवत् । अथवा, भूतत्वादेवाभ्रादिविकावदिति । अथामूर्तोऽसौ स्वभावः, तर्हि नैष देहादीनामारम्भकः, अनुपकरणत्वात् , दण्डादि विकलकुलालवत्. अमूर्तत्वादेव वा, आकाशवत् । 'न य हवइ सुहम्म ! सो अमुत्तो वि ति” किञ्च, सुधर्मन् ! इतोऽपि स स्वभावोऽमूर्तों न युक्तः, शरीरादेस्तत्कार्यस्य मूर्तिमत्त्वात् । न ह्यम्र्तस्य नभस इव मूर्त कार्यमुपजायते । तथा, सुख-संवित्यादेश्व नायममूर्तः। इदमुक्तं भवति-कर्म तावद् भवता नेष्यते, स्वभाववादित्वात् । ततश्च शरीरादीनि, सुख-दुःखसंविच्यादीनि च स्वभावस्यैव कार्याण्येष्टव्यानि, तस्य चामूर्तत्वे नेतान्युपपद्यन्ते। ततो यथा द्वितीयगणधरवादे कार्यस्य मूतत्वात्, मुखसंवित्यादेश्च कर्मणो मूर्तत्वं साधितम्. तथेह स्वभावस्यापि तत् साधनीयम् । तथा च प्रागुक्तम् -
आह नणु मुत्तमेवं मुत्तं चिय कज्जमुत्तिमत्ताओ। इह जह मुत्तत्तणओ घडस्स परमाणवो मुत्ता ॥१॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org