________________
१५०
अकर्मक तरीके प्रसिद्ध छे. त्यारे अहीं तो जे धातुओ सकर्मक होय छतां प्रयोगमां जेमनुं कर्म न कहेवायुं होय-अध्याहारमां होय-तेओ पण अकर्मक गणाय छे. तेथी ज खावु, पीवुं, जोवुं, घडवु, करवुं वगेरे सकर्मक धातुओ पण तेमना कर्मनी अविवक्षानी अपेक्षाए अकर्मक तरीके लेखाय छे. प बने प्रकारना अकर्मक धातुओनो भावेप्रयोग थाय छे.
कर्ता, क्रिया द्वारा जेने विशेषपणे इच्छे ते कर्म-नानी मोटी बधी क्रियाओनुं फळ. जे प्रयोग मुख्यपणे कर्मने ज सूचित करे ते कर्मणिप्रयोग.
भावे अने कर्मणिप्रयोगनां अंगो भावसूचक अंगो
बी-बीहीअ, बीहिज. उंघ- उंघीअ, उंघिज. कहू - कहीअ, कहिज. खा-खाईअ, खाइज. लज्ज्-लजीअ, लज्जिज. बुड्ड्बुड्डीअ, बुजि. बोल्लू - बोल्लीअ, बोल्लिज. हो-होईअ, होइज.. कर्मसूचक अंगो
पा- पाईभ, पाइज्ज. ला- लाईअ, लाइज, दा-दाईअ, दाइज. झा-झाईअ, झाइज. पद्-पढीय, पढिज. कड्ढू- कड्डीअ,कडिज्ज. घड्- घडीय, घडिज्ज. खा-खाईय, खाइज. कहू - कहीय, हिज. बोल्ल - बोलीय, बोल्लिज.
प रीते धातुमात्रनां भाववाची अने कर्मवाची अंगो बनावी लेवानां छे अने तैयार थयेलां अंगने ते ते काळना पुरुषबोधक प्रत्ययो लगाडी तेमनां रूपो साधी लेवानां छेः वर्तमानकाळ
भावप्रधान
बीहीअर, बीहिज्जर (भीयते)
बीहू + अ +इ - बीही - अइ-इ-अप, बीड् + इ + ज्जर- बीहि-जर, -ज्जेइ, जप, -ज्जेप