________________
3
( सूत्र ) मांसादेर्वा ।। २९।।
(वृत्ति) मांसादीनामनुस्वारस्य लुग् वा भवति । मासं मंसं । मासलं मंसलं । कासं कंसं । पासू पंसू । कह कहं । एव एवं । नूण नूणं । इआणि इआणिं, दाणि दाणिं । कि करेमि, किं करेमि । समुहं संमुहं । केसुअं किंसुअं। सीहो सिंघो। मांस। मांसल | कांस्य । पांसु। कथम्। एवम्। नूनम्। इदानीम्। किम्। संमुख । किंशुक। सिंह । इत्यादि । (अनु.) मांस इत्यादि शब्दांतील अनुस्वाराचा विकल्पाने लोप होतो. उदा. मासं...सिंघो. (या शब्दांचे मूळ संस्कृत शब्द असे :-) मांस... इत्यादि.
सिंह,
( सूत्र ) वर्गेऽन्त्यो वा ।। ३०।।
(वृत्ति) अनुस्वारस्य वर्गे परे प्रत्यासत्तेस्तस्यैव वर्गस्यान्त्यो वा भवति। पङ्को पंको। सङ्खो संखो। अङ्गणं अंगणं । लङ्घणं लंघणं । कञ्चुओ कंचुओ। लञ्छणं लंछणं । अञ्जिअं अंजिअं । सञ्झा संझा । कण्टओ कंटओ । उक्कण्ठा उक्कंठा । कण्डं कंडं । सण्ढो संढो । अन्तरं अंतरं । पन्थो पंथो । चन्दो चंदो । बन्धवो बंधवो । कम्पइ कंपइ । वम्फइ४ वंफइ। कलम्बो' कलंबो । आरम्भो६ आरंभो । वर्ग इति किम् ? संसओ । संहरइ' । नित्यमिच्छन्त्यन्ये ।
(अनु.) अनुस्वाराच्या पुढे वर्गीय व्यंजन असताना, सांनिध्यामुळे (अनुस्वाराचे
२
३
४
५
प्रथमः पादः
कर धातूचे वर्त.प्र.ए.व.चे रूप
पड्को ते बंधवो पर्यंतच्या शब्दांचे मूळ संस्कृत शब्द असे :- पङ्क, शङ्ख, अङ्गण, लङ्घन, कञ्चुक, लाञ्छन, अञ्जित, सन्ध्या, कण्टक, उत्कण्ठा, काण्ड, षण्ढ, अन्तर, पथिन् (पन्था:), चन्द्र, बान्धव.
कम्प् धातूचे वर्त.तृ.पु.ए.व.चे रूप.
वम्फ / वंफ हा वल् धातूचा आदेश आहे (सू. ४.१७६ पहा). त्याचे वर्त.तृ. पु. ए. व. चे
रूप
कदम्ब
८ संहरति
६ आरम्भ
७ संशय
