________________
प्राकृत व्याकरणे
३८९
मायहँ चलण नवन्ताहं दिवि दिवि गङ्गाण्हाणु ।।१।।
क्वचिदिति किम्? वासेण वि भारहखम्भि बद्ध । (अनु.) अपभ्रंश भाषेत (मूळ शब्दात) रेफ नसतानाही (क्वचित्) रेफ येतो. उदा.
वासु... गंगाण्हाणु ।।१।।. (सूत्रात) क्वचित् असे का म्हटले आहे ? (कारण कधी कधी असा रेफ येत नाही. उदा.) वासेण...बद्ध.
(सूत्र) आपद्विपत्संपदां द इः ।। ४००।। (वृत्ति) अपभ्रंशे आपद् विपद् सम्पद् इत्येतेषां दकारस्य इकारो भवति।
अणउ करन्तहो पुरिसहो आवइ आवइ।
विवइ। संपइ। प्रायोधिकारात्। गुणहिँ न संपय कित्ति पर। (४.३३५.१)। (अनु.) अपभ्रंश भाषेत आपद्, विपद् आणि संपद् या शब्दांच्या (अन्त्य) दकाराचा
इकार होतो. उदा. अणउ...आवइ; विवइ, संपइ. प्राय:चा अधिकार असल्यामुळे (कधी या शब्दांत दकाराचा इकार होत नाही. उदा.) गुणहिँ...पर.
(सूत्र) कथं-यथा-तथां थादेरेमेहेधा डितः ॥ ४०१।। (वृत्ति) अपभ्रंशे कथं यथा तथा इत्येतेषां थादेरवयस्य प्रत्येकम् एम इम इह
इध इत्येते डितश्चत्वार आदेशा भवन्ति । केम५ समप्पउ दुछ दिणु किध रयणी छुडु होइ। नव-वहु-दसण-लालसउ वहइ मणोरह सोइ ।।१।।
ओ गोरी-मुह-निजिअउ वद्दलि लुक्कु मियङ्कु। अनु वि जो परिहवियतणु सो किवँ भवइ निसङ्कु ।।२।।
१ व्यासेनापि भारतस्तम्भे बद्धम् । २ अनयं कुर्वतः पुरुषस्य आपद् आयाति। ३ विपद्
४ सम्पद् ५ कथं समाप्यतां दुष्टं दिनं कथं रात्रि: शीघ्रं (छुडु) भवति।
नववधूदर्शनलालसक: वहति मनोरथान् सोऽपि ।। ६ ओ गौरीमुखनिर्जितक: वार्दले निलीनः मृगाङ्कः।
अन्योऽपि यः परिभूततनुः स कथं भ्रमति निःशङ्कम् ।।