________________
प्राकृत व्याकरणे
आदेश) होतात. उदा. एं (आदेश):- अग्गिएँ... केव॑ ।।१।।. ण आणि अनुस्वार (हे आदेश):- विप्पिअ-आरउ...कज्जु ।।२।।. याचप्रमाणे उकारापुढे (टा-वचनाला होणाऱ्या आदेशांची) उदाहरणे घ्यावीत
(सूत्र) स्यम्-जस्-शसां लुक्।। ३४४।। (वृत्ति) अपभ्रंशे सि अम् जस् शस् इत्येतेषां लोपो भवति। एइ ति घोडा एह
थलि। (४.३३०.४) इत्यादि। अत्र स्यम्जसां लोपः। जिव जिव वंकिम लोअणहं णिरु सामलि सिक्खेइ। तिवँ तिवँ वम्महु निअय-सर खर-पत्थरि तिक्खेइ ।।१।।
अत्र स्यम्शसां लोपः। (अनु.) अपभ्रंश भाषेत सि, अम्, जस् आणि शस् या (प्रत्ययां) चा लोप होतो.
उदा. एइ ति... थलि इत्यादि; येथे सि, अम् आणि जस् (या प्रत्ययां) चा लोप झालेला आहे. (तसेच) जिवँ जिव... तिक्खेइ ।।१।।; येथे सि, अम् आणि शस् (या प्रत्ययां) चा लोप झालेला आहे.
(सूत्र) षष्ठ्या : ।। ३४५।। (वृत्ति) अपभ्रंशे षष्ठ्या विभक्त्याः प्रायो लुग् भवति।
संगर-सऍहिँ जु वण्णिअइ देक्खु अम्हारा कन्तु। अइमत्तहं चत्तंकुसहं गय कुम्भई दारन्तु ।।१।।
पृथग्योगो लक्ष्यानुसारार्थः। (अनु.) अपभ्रंश भाषेत षष्ठी विभक्ती (प्रत्ययां) चा प्रायः लोप होतो. उदा.
संगरसऍहिँ... दारन्तु।।१।।. उदाहरणांना अनुसरून (असा लोप होतो) हे दाखविण्यासाठी (सू.४.३४४ पेक्षा) पृथक् असा (सू.४.३४५ मधील प्रस्तुतचा) नियम सांगितला आहे.
१ यथा यथा वक्रिमाणं लोचनयोः नितरां श्यामला शिक्षते।
तथा तथा मन्मथ: निजक-शरान खरप्रस्तरे तीक्ष्णयति।। २ सगरशतेषु यो वर्ण्यते पश्य अस्माकं कान्तम्।
अतिमत्तानां त्यक्ताङ्कुशानां गजानां कुम्भान् दारयन्तम् ।।