________________
प्राकृत व्याकरणे
३४१
(सूत्र) न्य-ण्य-ज्ञ-जां ञः ।। २९३।। (वृत्ति) मागध्यां न्य ण्य ज्ञ ञ इत्येतेषां द्विरुक्तो जो भवति। न्य। अहिम -
कुमाले। अञ्ज-दिशं। शामञ्ज-गुणे। कञका-वलणं। ण्य। पुञ्जवन्ते। अबम्हनं। पुञाहं। पुख्। ज्ञ। पाविशाले।
शव्व । अवज्ञा। ज। अञ्जली । धणञ्जए। पञले। (अनु.) मागधी भाषेत न्य, ण्य, ज्ञ आणि ञ यां (संयुक्त व्यंजनां) चा द्विरुक्त अ
(म्हणजे ञ) होतो. उदा. न्य (चा ञ) :- अहिमञ्ज...वलणं. ण्य (चा ञ) :- पु वन्ते...पुञ. ज्ञ (चा ञ) :-पाविशाले...अवञा. ञ्ज (चा ञ) :- अञ्जली...पञले.
(सूत्र) व्रजो जः ।। २९४।। (वृत्ति) मागध्यां व्रजेर्जकारस्य जो भवति। यापवादः। वादि। (अनु.) मागधी भाषेत व्रज् (या धातू) मधील जकाराचा ञ होतो. (जकाराचा) य
होतो (सू.४.२९२) या नियमाचा प्रस्तुत नियम अपवाद आहे. उदा. वादि.
(सूत्र) छस्य श्चोऽनादौ ।। २९५।। (वृत्ति) मागध्यामनादौ वर्तमानस्य छस्य तालव्यशकाराक्रान्तश्चो भवति।
गश्च५ गश्च। उश्चलदि। पिश्चिले। पुश्चदि। लाक्षणिकस्यापि। आपन्नवत्सल: आवन्नवश्चले। तिर्यक् प्रेक्षते तिरिच्छि पेच्छइ। तिरिश्चि पेस्कदि। अनादाविति किम् ? छाले।
१ क्रमाने :- अभिमन्यु-कुमार, अन्यदिशं, सामान्यगुण, कन्यका-वरण २ क्रमाने :- पुण्यवंत, अब्रह्मण्य, पुण्याह, पुण्य. ३ क्रमाने :- प्रज्ञाविशाल, सर्वज्ञ, अवज्ञा. ४ क्रमाने :- अञ्जलि, धनञ्जय, प्राञ्जलि (प्राञ्जल). ५ गच्छ गच्छ ६ उच्छलति (सू.४.१७४). ७ पिच्छिल ८ पृच्छति ९ छाग