________________
२२४
तृतीयः पादः
इदम् चा अ होतो. उदा.) एहि, एसु आणि आहि (म्हणजे) एभिः, एषु आणि आभिः असा अर्थ आहे.
(सूत्र) डेर्मेन हः ।। ७५।। (वृत्ति) इदमः कृतेमादेशात् परस्य डे: स्थाने मेन सह ह आदेशो वा भवति।
इह। पक्षे। इमस्सिं। इमम्मि। (अनु.) ज्यात इम असा आदेश केलेला आहे अशा इदम् (सर्वनामा) च्या पुढील
ङि या (प्रत्यया) च्या स्थानी म-सकट ह असा आदेश विकल्पाने होतो. उदा. इह. (विकल्प-) पक्षी:- इमस्सिं, इमम्मि.
(सूत्र) न त्थ: ।। ७६॥ (वृत्ति) इदम: परस्य कें: स्सिंम्मित्थाः (३.५९) इति प्राप्त: त्थो न भवति।
इह। इमस्सिं इमम्मि। (अनु.) इदम् (सर्वनामा) च्या पुढे असणाऱ्या ङि या प्रत्ययाचा ‘डे:....त्था:' या
सूत्राने होणारा त्थ (असा आदेश) होत नाही. उदा. इह...इमम्मि.
(सूत्र) णोम्शस्टाभिसि ।। ७७।। (वृत्ति) इदम: स्थाने अम्शस्टाभिस्सु परेषु ण आदेशो वा भवति। णं पेच्छ।
णे पेच्छ। णेण णेहि कयं। पक्षे। इमं। इमे। इमेण। इमेहि। (अनु.) अम्, शस्, टा आणि भिस् हे प्रत्यय पुढे असताना इदम् सर्वनामाच्या
स्थानी ‘ण' (असा) आदेश विकल्पाने होतो. उदा. - णं... कयं, पक्षी इमं... इमेहिं.
(सूत्र) अमेणम् ।। ७८॥ (वृत्ति) इदमोमा सहितस्य स्थाने इणम् इत्यादेशो वा भवति। इणं पेच्छ।
पक्षे। इमं। (अनु.) अम् (या प्रत्यया) सह इदम् (सर्वनामा) च्या स्थानी इणं असा आदेश
विकल्पाने होतो. उदा. इणं पेच्छ. (विकल्प-) पक्षी :- इमं.