________________
१२२
( सूत्र ) दश - पाषाणे हः ।। २६२।।
(वृत्ति) दशन्शब्दे पाषाणशब्दे च शषोर्यथादर्शनं हो वा भवति । दह-मुहो दस - मुहो । दह-बलो दस-बलो । दह - रहो दस - रहो। दह दस। एआरह। बारह। तेरह । पाहाणो पासाणो ।
(अनु.) दशन् या शब्दात आणि पाषाण या शब्दात श आणि ष यांचा जसे (वाङ्मयात) आढळेल त्याप्रमाणे विकल्पाने ह होतो. उदा. दहमुहो.....पासाणो.
( सूत्र ) दिवसे स: ।। २६३।।
( वृत्ति) दिवसे सस्य हो वा भवति । दिवहो दिवसो ।
(अनु.) दिवस या शब्दात स चा ह विकल्पाने होतो. उदा. दिवहो, दिवसो.
प्रथमः पादः
( सूत्र ) हो घोऽनुस्वारात् ।। २६४ ।।
(वृत्ति) अनुस्वारात्परस्य हस्य घो वा भवति । सिंघो सीहो । संघारो संहारो । क्वचिदननुस्वारादपि । दाहः दाघो ।
(अनु.) अनुस्वारापुढे असणाऱ्या ह चा घ विकल्पाने होतो. उदा. सिंघो... ...संहारो. क्वचित् (मागे) अनुस्वार नसतानाही (ह चा घ होतो. उदा. दाहः दाघो.)
( सूत्र ) षट् - शमी - शाव - सुधा - सप्तपर्णेष्वादेश्छ: ।। २६५ ।।
( वृत्ति) एषु आदेर्वर्णस्य छो भवति । छट्ठो । छट्ठी । छप्पओ । छम्मुहो । छमी। छावो। छुहा। छत्तिवण्णो ।
(अनु.) षट्, शमी, शाव, सुधा आणि सप्तपर्ण या शब्दांत, आदि वर्णाचा छ होतो. उदा. छट्ठो.....छत्तिवण्णो.
( सूत्र ) शिरायां वा ।। २६६।।
( वृत्ति) शिराशब्दे आदेश्छो वा भवति । छिरा सिरा ।
१ दशमुख, दशबल, दशरथ, दश, एकादश, द्वादश, त्रयोदश, २ षष्ठ, षष्ठी, षट्पद, षण्मुख, शमी, शाव, सुधा, सप्तपर्ण.
पाषाण.
