________________
११४
प्रथमः पादः
वकार यांपैकी जो (विकार) केला असता कानाला गोड लागेल तो तेथे करावा.
(सूत्र) पाटि-परुष-परिघ-परिखा-पनस-पारिभद्रे फः ।। २३२।। (वृत्ति) ण्यन्ते पटिधातौ परुषादिषु च पस्य फो भवति। फालेइ फाडेइ।
फरुसो। फलिहो। फलिहा। फणसो। फालिहद्दो। (अनु.) प्रयोजक प्रत्ययान्त पट् धातूमध्ये आणि परुष इत्यादि परुष, परिघ, परिखा,
पनस, पारिभद्र - शब्दांत प चा फ होतो. उदा. फालेइ.....फालिहद्दो.
(सूत्र) प्रभूते वः ।। २३३।। (वृत्ति) प्रभूते पस्य वो भवति। वहुत्तं । (अनु.) प्रभूत या शब्दात प चा व होतो. उदा. वहत्तं।
(सूत्र) नीपापीडे मो वा ।। २३४।। (वृत्ति) अनयोः पस्य मो वा भवति। नीमो नीवो। आमेलो आमेडो। (अनु.) नीप आणि आपीड या शब्दांत प चा म विकल्पाने होतो. उदा.
नीमो.....आमेडो.
(सूत्र) पापर्धी रः ।। २३५।। (वृत्ति) पापर्द्धावपदादौ पकारस्य रो भवति। पारद्धी। (अनु.) पापर्द्धि या शब्दात पदाचे आदि नसणाऱ्या पकाराचा र होतो. उदा.
पारद्धी.
(सूत्र) फो भ-हौ ।। २३६।। (वृत्ति) स्वरात्परस्यासंयुक्तस्यानादेः फस्य भहौ भवतः। क्वचिद् भः। रेफ:
रेभो। शिफा सिभा। क्वचित्तु हः। मुत्ताहलं । क्वचिदुभावपि। सभलं'
१ मुक्ताफल
२ सफल, शेफालिका, शफरी, गुंफति.
