________________
११२
प्रथमः पादः
(सूत्र) कदर्थिते वः ।। २२४।। (वृत्ति) कदर्थिते दस्य वो भवति। कवट्टिओ । (अनु.) कदर्थित या शब्दात द चा व होतो. उदा. कवट्टिओ.
(सूत्र) ककुदे हः ।। २२५।। (वृत्ति) ककुदे दस्य हो भवति। कउहं। (अनु.) ककुद या शब्दात द चा ह होतो. उदा. कउहं.
(सूत्र) निषधे धो ढः ।। २२६।। (वृत्ति) निषधे धस्य ढो भवति। निसढो। (अनु.) निषध या शब्दात ध चा ढ होतो. उदा. निसढो.
(सूत्र) वौषधे ।। २२७।। (वृत्ति) ओषधे धस्य ढो वा भवति। ओसढं ओसहं। (अनु.) ओषध या शब्दात ध चा ढ विकल्पाने होतो. उदा. ओसढं, ओसहं.
(सूत्र) नो णः ।। २२८॥ (वृत्ति) स्वरात्परस्यासंयुक्तस्यानादेर्नस्य णो भवति। कणयं। मयणो। वयणं।
नयणं। माणइ। आफै। आरनालं'। अनिलो। अनलो। इत्याद्यपि। (अनु.) स्वरापुढे असणाऱ्या, असंयुक्त, अनादि अशा न चा ण होतो. उदा.
कणयं....माणइ. आर्ष प्राकृतात आरनालं....अनलो इत्यादिसुद्धा होते.
(सूत्र) वादौ ।। २२९।। (वृत्ति) असंयुक्तस्यादौ वर्तमानस्य नस्य णो वा भवति। णरो३ नरो। णई १ क्रमाने:- कनक, मदन, वदन/वचन, नयन, मानयति २ क्रमाने:- आरनाल, अनिल, अनल. ३ क्रमाने:- नर, नदी, नयति.