________________
१०२
-
साहू...इंदहणू. भ (चा ह): सहा...सोहइ. स्वरापुढे असतानाच (ख, घ,) इत्यादींचा ह होतो; मागे अनुस्वार असल्यास असा ह होत नाही. उदा.) संखो...खंभो. असंयुक्त असतानाच (ख, घ,इत्यादींचा ह होतो; ते संयुक्त असल्यास, असा ह होत नाही. उदा. ) अक्खर...लब्भइ. अनादि असतानाच (ख, घ इत्यादींचा ह होतो; ते आदि असल्यास, असा ह होत नाही. उदा.) गज्जंते... घणो, (ख, घ इत्यादि वर्णांचा ह) प्रायः होतो (कधी कधी असा ह होत नाही. उदा.) सरिसव...नभं.
( सूत्र ) पृथकि धो वा ।। १८८।।
(वृत्ति) पृथक्शब्दे थस्य धो वा भवति । पिधं पुधं । पिहं पुहं । (अनु.) पृथक् या शब्दात थ चा ध विकल्पाने होतो. उदा. पिधं...पुहं.
( सूत्र ) शृङ्खले खः कः ।। १८९।।
( वृत्ति) शृङ्खले खस्य को भवति । संकलं ।
(अनु.) शृंखल या शब्दात ख चा क होतो. उदा. संकलं.
प्रथमः पादः
( सूत्र ) पुन्नाग - भागिन्योग मः ।। ९९० ।।
( वृत्ति) अनयोर्गस्य मो भवति । पुन्नामाइँ वसंते । भामिणी ।
(अनु.) पुन्नाग व भागिनी या शब्दांत ग चा म होतो. उदा. पुन्नामाइँ... भामिणी.
( सूत्र ) छागे लः ।। १९१॥
( वृत्ति) छागे गस्य लो भवति । छालो छाली २ ।
(अनु.) छाग या शब्दात ग चा ल होतो. उदा. छालो, छाली.
( सूत्र ) ऊत्वे दुर्भग - सुभगे वः ।। १९२ ।।
(वृत्ति) अनयोरूत्वे गस्य वो भवति । दूहवो । सूहवो । ऊत्व इति किम् ? दुहओ। सुहओ।
१ पुन्नागानि वसन्ति।
२ छाग