________________
३०८ विसेसचुण्णि
[विओसमणपगयं अहवा बायरबोंदी, कलेवरा गुरुलहू भवे सव्वे । सुहुमाणंतपदेसा, अगुरुलहू जाव परमाणू ॥२६८५॥ ववहारनयं पप्प उ, गुरुया लहुया य मीसगा चेव ।
लेट्टग पदीव मारुय, एवं जीवाण कम्माइं ॥२६८६॥ "अहवा बायरबोंदी०" ["ववहारणयं पप्प"] गाहा । कण्ठ्या ।
आयरिओ आह-यदेतदभिधानं गरुयं लहुयं वा । एयं ववहारणयं प्रतीत्य भण्णइ, जहा ले? गुरुययाए अहे गच्छइ, पदीवो लहुययाए उड्डूं गच्छइ, मारुतो गुरुयलहुययाए तिरियं जाइ । एतद् ववहारणयं प्रतीत्य मयोक्तम् ।
तिव्वकसायसमुदया, गुरुकम्मुदया गती भवे हिट्ठा । नाइकिलिट्ठमिऊहि य, उववज्जइ तिरियमणुएसु ॥२६८७॥
“तिव्वकसाय०" गाहा । तिव्वकसायुदएण कम्माण गुरुययाए अहे नरए। णाइकिलिट्रं मिदहियओ उववज्जइ तिरिय-मणएस ।
खीणेहि उ निव्वाणं, उवसंतेहि उ अणुत्तरसुरेसु । जह निग्गहो तह लहू, समुवचओ तेण सेसेसु ॥२६८८॥ "खीणेहिं तु निव्वाणं०" गाहा । कण्ठ्या । किञ्च -
कम्मं चिणंति सवसा, तस्सुदयम्मि उ परव्वसा होति । रुक्खं दुरुहइ सवसो, विगलइ स परव्वसो तत्तो ॥२६८९॥ "कम्मं चिणंति०" गाहा । कण्ठ्या । नायमेकान्तो - कम्मवसा खलु जीवा, जीववसाई कहिंचि कम्माइं । कत्थइ धणिओ बलवं, धारणिओ कत्थइ बलवं ॥२६९०॥
"कम्मवसा खलु०" गाहा । कण्ठ्या । जहा पल्लीए वा पच्चंतेसु वा धारणिओ? बलिओ। आयरियजनपदे[षु] सत्यवादिषु धणिओ बलिओ । एष दृष्टान्तोऽयमर्थोपनयः -
धणियसरिसं तु कम्म, धारणिगसमा उ कम्मिणो होति । संताऽसंतधणा जह, धारणग धिई तणू एवं ॥२६९१॥ "धणियसरीसं तु०" गाहा । कम्मिणो जीवा इत्यर्थः । "संताऽसंतधणा०" पच्छद्धं ।
१. चारणिओ ब क ड।