________________
उ० टीका
अ०२४
७२४
सूत्र
भाषा
जनात् परिपालनात् जनन्य स्तोर्थक रैः कथिताः ता अष्टप्रवचनमातरः का: समितयः कतिगुप्तयश्च कतितयोः समिति गुप्योः सख्यां वदति पञ्चैव एवनिश्वयेन पदपूरणे पञ्चसमितयस्तिस्रो गुप्तवः उभयोर्मोलने अष्टप्रवचनमातर उक्ताः १ (इरियाभासे सणादाणे उच्चारसमिई इय मण गुत्तोवयगुत्तौ काय गुत्तोय बहुमा २) एताः पंचसमितयः प्रथम ईर्यासमितिः ईरण' ईर्ष्या समिति शब्दस्य प्रत्येक' ऽभि सम्बन्धः ईर्यायां गमनागमने ससम्यक प्रकारेण इति : आमचेष्टा ईय समितिः साई हस्त त्रयावलोकन' 'चतुर्हस्तावलोकन' वाचक्षुषा कृत्वा यत्ने नच क्रमण' ईर्यासमितिः द्वितीया भाषा समितिः विचार्य भाषणं' भाषासमितिः तृतीया एषणासमितिः शहस्य श्राहारस्य ग्रहणं एषणासमितिः चतुर्थी आदान समितिः वस्त्र पात्र प्रमुखोप करणानां आदान' ग्रहणं मुञ्चन' प्रदाननिचेपसमितिः पञ्चमौ उच्चार प्रश्रवणपरिष्टापनसमितिः एताः पञ्च समितयः तिस्रीगुप्तयोगोपन' गुप्तिर्मन सो ऽश्वभव्यापारान्निवर्त्त'न ं मनोगुतिः प्रथमा अथद्वितीया वचनस्य अशुभव्यापारात् गोपन' वचन गुतिः तृतीया काय गुप्तिः का यस्य अश्शुभकर्मणोगोपन' निवर्त्तन' कायगुप्तिः एव ं पञ्चसमितीनां तिसृणां गुप्तौनां च मौलनात् अष्टौ प्रवचनमातरो ज्ञेयाः २ [एयाओ असमिईओ समासेण वियाहिया दुवालसङ्ग' जिणक्वाय' मायं जत्य पवयण' ३] एतास्तु समासेन सचेपेण अष्टौ समितयो व्याख्याताः विस्तरत्वेनचे हयते तर्हि पञ्च समितय उच्यन्ते
दाणे उच्चारे समिईइअ । मण गुत्ती वय गुत्ती कायगुत्तीय अट्टमा २ ॥ एयाओ अड समिईओ समासेण विया ख्याता तीन गुतो कही १ ईसुमति १ भाषासुमति २ एषणा सुमति ३ आदान निचेपणा समितो ४ उच्चारसमिति ५ तत्त्रसमिति शब्दः प्रत्येकं योज्यः मनोगुप्ति १ बचनगुप्ति २ कायगुप्ति ३ एताः अष्टौ प्रवचनमातरः ए आठ प्रवचनमाता २ एता: अष्टौसमितयः एआठसमिति संक्षेण व्याख्याता
राय धनपतसिंह बाहादुर का था ०सं० उ० ४१मा भाग *************************