________________
ए० टोका अ०१२
३५७
सूत्र
भाषा
****
दानानि पूर्णानि विरुति विशेषेण उद्गच्छन्ति फलदानि भवन्ति विभक्तिलिङ्गव्यत्ययस्तु प्राकृतत्वात् ये ब्राम्हणा जातिविद्योपपेताः स्तेतु ब्राम्हणाः सुतरां अतिशयेन पेशलानि मनोहराणि क्षेत्राणि यानि तत्र जातिवाम्हणत्वं विद्यावेदाध्ययनं जातिञ्च विद्याच जातिविद्ये ताभ्यां उपपेताः सहिताः जाति विद्योपपेताः उप अप इताः इत्यत्र शकंध्वादिषु पररूपमित्यनेन उपशब्दस्य प्रकारलोप पश्चादाद्गुणेन सिद्धि: यदुक्तं समश्रोत्रिये दानं द्विगुण ब्राम्हण ब्रूवे सहश्रगुणमाचार्य अनन्त ं वेदपारगे २ इत्युक्तत्वात् वेदपाठगाः ब्राम्हणाः पुण्य चेत्राणि १२ अथ यक्ष श्राह [कोहोय माणोयबहोयजेसिं मोसं अदत्तं च परिग्राहं च तेमाहणाजाइ विज्जा विहौणा ताइ' तु खित्ताइ सुपावयाइ] १४ भो ब्राम्हणणः येषां भवतां मध्ये क्रोधो वर्त्तते च पुनर्मानमाया लोभा वत न्ते चकारात् मानादीनां ग्रहणं च पुनर्बंधो जोवहिंसा वर्त्तते अदत्त' अदत्तादान मप्यस्ति च शब्दात् मैथुनं कामा शक्तिरस्ति च पुनः परिग्रहो वर्त्तते यूयं के ब्राम्हणाः जाति विद्याविहोना क्रिया कर्मविशेषेण चातुर्वर्ण्यं व्यवस्थितं इति वचनात् ब्राम्हणत्व जातिमान् ब्राम्हण : ब्राम्हण ब्राम्हणीभ्यां उत्पनी च्यते किं तु ब्राम्हणत्वेन ब्राम्हणक्रिया निष्ठत्व न ब्राम्हणस्थितेन जातिधर्मेण विशिष्टो ब्राम्हण उच्यते तस्मात् युषासु वृम्हक्रियानिष्टत्व ब्राम्हत्वस्य अभावात् न जातिरस्ति ब्राम्हणाः तुम्हचर्येण इति लक्षणोक्तित्वात् न पुनर्यूयं विद्या युक्ताः विद्यायास्तु विरति रूपफलभावात् विद्यावान् अपि यावत् विरतिमान् सन् श्रश्रवात् सम्बरद्दारेण न रुणद्धि तावत् स विद्यावान् न उच्यते विद्या अपि परमार्थत स्ताएव उच्चते या सुपञ्चा श्रव परिहार उक्तः तस्मान्न भवन्तो विद्या कोहोयमाणोयवहोयजेसिं मोसं अदत्तं परिग्गहंच । तेमाहगाजाइ विज्जाविह्नणा ताई तुखेत्ताइ सुपावया ॥ १४ ॥ पुण्यनां क्षेत्र मनोहर कला १३ अथ यतोवाच क्रोधश्च मानश्च बधश्च येषां क्रोधमान के जे मांहिवली वध करे छे जीवमार के मृषावादश्च प्रदत्तश्च परि ग्रहव मृषावाद बोले अदत्तादानलिइ परिग्रह राखे ये वाम्हणाः जातविद्या विहिनाः तेवाम्हण जाति विद्याद् करोने होन तानि क्षेत्राणि सुपापकान्येव
**********3030630
राय धनपतसिंह बाहादुर का आ० सं० उ० ४१ मा भाग
