________________
૭૨
આત્માનુશાસન બ્લોક-૧૨૫
ज्ञानं यत्र पुरःसरं सहचरी लज्जा तपः संबलं चारित्रं शिबिका निवेशनभुवः स्वर्गा गुणा रक्षकाः । पन्थाश्च प्रगुणः शमाम्बुबहुलश्छाया दयाभावना यानं तं मुनिमापयेदभिमतं स्थानं विना विप्लवैः ॥ જો જ્ઞાન અનેસર, સખી લજ્જા, ભર્યું તપ ભાતું જ્યાં, ચારિત્ર પાલખી, સ્વર્ગ વિશ્રાંતિ, ગુણો રખવાળ જ્યાં; સન્માર્ગ સીધો, શાંતિજળ બહુ, અહિંસા છાયા ઘણી, પ્રસ્થાન આવું શીઘ વાંછિત સ્થાન દે વિઘ્નો હણી. ભાવાર્થ – જે યાત્રામાં જ્ઞાન માર્ગદર્શક છે, લજ્જા મિત્ર સમાન સાથે રહેવાવાળી છે, પરૂપ ભાથું રસ્તામાં ભોજન માટે છે, ચારિત્રરૂપ પાલખી છે, રસ્તામાં વિસામો કરવાનાં સ્વર્ગ જેવાં નિવેશસ્થાનો છે, રક્ષા કરનાર વિતરાગતા આદિ ગુણો છે, માર્ગ મન-વચન-કાયાની કુટિલતારહિત સરળ રત્નત્રય સ્વરૂપ છે, શાંતિરૂપ જળ પરિપૂર્ણ છે તથા દયાની ભાવનારૂપ શીતળ છાયા છે, તેવી યાત્રા મુનિને - આત્માર્થી સાધકને વિદ્ગોથી રહિતપણે અભીષ્ટ સ્થાને પહોંચાડે છે; અર્થાત્ આવી સામગ્રી પામેલા આત્મસાધક વિના વિને મુક્તિપુરીરૂપ અભીષ્ટ સ્થાને શીઘ સુખરૂપે પહોંચી જાય છે.
શ્લોક-૧૨૬ मिथ्या दृष्टिविषान् वदन्ति फणिनो दृष्टं तदा सुस्फुटं यासामर्धविलोकनैरपि जगद्दन्दह्यते सर्वतः । तास्त्वय्येव विलोमवर्तिनि भृशं भ्राम्यन्ति बद्धक्रुधः स्त्रीरूपेण विष हि केवलमतस्तद्गोचरं मा स्म गाः ॥ જન સર્ષ દૃષ્ટિવિષ વદે, એ પ્રગટ મિથ્યા ભાસતું, જેના કટાક્ષે સર્વતઃ સંતપ્ત જગ સૌ ભાળ તું;
