________________
૭૦
આત્માનુશાસન પ્રકાશ બનેથી શોભાયમાન હોય છે.
બ્લોક-૧૨૧ भूत्वा दीपोपमो धीमान् ज्ञानचारित्रभास्वरः । स्वमन्यं भासयत्येष प्रोद्वमत्कर्म(न् कर्म)कज्जलम् ॥ એ જ્ઞાની દીપ સમાન બની નિજ જ્ઞાન ચરિતે શોભતા; નિજ પર પદાર્થ પ્રકાશતા, દૂર કર્મ કાજળ કાઢતા. ભાવાર્થ – બુદ્ધિમાન - જ્ઞાની આત્મા દીપકની સમાન જ્ઞાન અને ચારિત્રથી પ્રકાશમાન થાય છે, ત્યારે તેઓ કર્મરૂપ કાજળનું વમન કરતાં, પોતાની સાથે અન્યનો પણ સ્વાભાવિકપણે પ્રકાશ કરે છે. એ જ્ઞાન-આરાધનાનો કોઈ અદ્ભુત મહિમા છે.
શ્લોક-૧૨૨ अशुभाच्छुभमायातः शुद्धः स्यादयमागमात् । रवेरप्राप्तसंध्यस्य तमसो न समुद्गमः ॥ આગમ થકી શુભ અશુભમાંથી પામી શુદ્ધ થવાય છે;
પામ્યા વિના ઉષા, રવિથી તમસ નષ્ટ ન થાય છે. ભાવાર્થ – આ આરાધક ભવ્ય જીવ આગમજ્ઞાનના પ્રભાવથી અશુભરૂપ અસંયમ અવસ્થામાંથી શુભરૂપ સંયમ અવસ્થાને પામીને સર્વ કર્મમલથી રહિત થઈ શુદ્ધ થઈ જાય છે. જેમ સૂર્ય જ્યાં સુધી પ્રભાતકાળરૂપ સંધ્યાને પ્રાપ્ત ન થાય, ત્યાં સુધી અંધકારને નષ્ટ કરતો નથી. સૂર્ય રાત્રિના અંધકારમાંથી નીકળી પહેલાં તો પ્રભાતકાળરૂપ સંધ્યાને પામે છે, પછી તે સંપૂર્ણ અંધકારથી રહિત થાય છે. તેમ આરાધક પણ પહેલાં રાત્રિ ગત અંધકાર સમાન અશુભમાંથી નીકળી પ્રભાત સમાન શુભ(સરાગ સંયમ)ને પામે છે. ત્યાર પછી તથારૂપ પુરુષાર્થક્રમે તે શુદ્ધ - કર્મકલંકરૂપ અંધકારથી રહિત થાય છે.