________________
આત્માનુશાસન
બ્લોક-૧૧૯ पुरा गर्भादिन्द्रो मुकुलितकरः किंकर इव स्वयं स्रष्टा सृष्टेः पतिरथ निधीनां निजसुतः । क्षुधित्वा षण्मासान् स किल पुरुरप्याट जगतीमहो केनाप्यस्मिन् विलसितमलंध्यं हतविधेः || જો ગર્ભ પહેલાંથીય સેવે ઈન્દ્ર કર જોડી વિભુ, વળી સ્વયં અષ્ટા સૃષ્ટિના, નિજ પુત્ર નવનિધિના પ્રભુ; સહતા સુધા ભૂતલ ભમ્યા છો માસ આપ પ્રભુ છતાં, રે! લંઘવા વિધિ કાર્યને, નહિ કોઈનીય સમર્થતા. ભાવાર્થ – જે આદિનાથ જિનેન્દ્ર ગર્ભમાં આવ્યા ત્યાર પહેલાં છ મહિનાથી ઈન્દ્ર દાસ સમાન હાથ જોડીને સેવામાં તત્પર રહ્યો, જે પોતે સૃષ્ટિની રચના કરનાર આદિ વહ્યા હતા (અર્થાત્ જેમણે કર્મભૂમિની શરૂઆતમાં આજીવિકાનાં સાધનોથી અપરિચિત એવી પ્રજાને આજીવિકા સંબંધી શિક્ષા આપી હતી) તથા જેમનો પુત્ર ભરત ચક્રવર્તી નવનિધિઓનો સ્વામી હતો, તે ઇન્દ્રાદિકથી સેવિત આદિનાથ તીર્થકર જેવા મહાપુરુષ પણ દીક્ષિત થયા બાદ સુધાવંતપણે છ માસ સુધી પૃથ્વી ઉપર આહાર માટે ફર્યા. અહો! આશ્ચર્યની વાત છે. આ સંસારમાં કોઈ પણ જીવ દુષ્ટ દેવના વિધાનને ઉલ્લંઘવા સમર્થ નથી!
શ્લોક-૧૨૦ સયકાળ હિમ) प्राक् प्रकाशप्रधानः स्यात् प्रदीप इव संयमी । पश्चात्तापप्रकाशाभ्यां भास्वानिव हि भासताम् ॥ જો પ્રથમ જ્ઞાનપ્રકાશથી, સંયમી દીપ સમા ઝગે;
તે પછી તાપ પ્રકાશ બનેથી રવિવત્ ઝગમગે. ભાવાર્થ – જ્ઞાની સંયમી પુરુષો પ્રથમ દીપકની સમાન પ્રકાશપ્રધાન હોય છે. ત્યાર પછી તેઓ સૂર્ય સમાન તાપ અને તે
