________________
૩૭.
આત્માનુશાસન પ્રાપ્તિપૂર્વક આ દેહને છોડવાનો પ્રયત્ન કરે છે.
શ્લોક-૧૪ नेत्रादीश्वरचोदितः सकलुषो रूपादिविश्वाय किं प्रेष्यः सीदसि कुत्सितव्यतिकरैरंहांस्यलं बृंहयन् । नीत्वा तानि भुजिष्यतामकलुषो विश्वं विसृज्यात्मवानात्मानं धिनु सत्सुखी धुतरजाः सवृत्तिभिर्निर्वृतः ॥ નેત્રાદિ સ્વામી મનથી પ્રેરિત ક્લેશયુત વિષયો ચહે, થઈ દાસ દુષ્કર્મો કરી, થઈ ખિન્ન અઘ બહુ સંરહે; કર દાસ ઈન્દ્રિયગણ હવે, તજી ક્લેશ પરિગ્રહ રહિત હો! હરી કર્મરાજ સત્ સુખી, નિજ વશ સદાચારે મુક્ત હો! ભાવાર્થ – નેત્રાદિ ઇન્દ્રિયોરૂપ સ્વામી દ્વારા અથવા નેત્રાદિ ઈન્દ્રિયોના સ્વામી એવા મન દ્વારા પ્રેરાયેલા દાસ સમાન થઈને તું સંકલેશયુક્ત રહીને રૂપાદરૂપ સમસ્ત વિષયો મેળવવા માટે દુરાચરણ કરીને શા માટે પાપની વૃદ્ધિ કરી રહ્યો છે? અને તેથી ખેદખિન્ન થઈ રહ્યો છે? તું તે ઇન્દ્રિયોને જ દાસ બનાવ અને સંક્લેશથી રહિત થઈ તે રૂપાદિ સર્વ વિષયોને તજી દે. એમ જિતેન્દ્રિય થઈ પોતાના આત્માને પ્રસન્ન કર. તેથી તું સદાચારો વડે પાપથી રહિત થઈ મુક્તિને - સાચા સુખને પામી શકીશ. મહાદુઃખ અને કેવળ ક્લેશરૂપ વિષયવૃત્તિને ધોઈ ઉત્તમ વૃત્તિને ધારણ કરી આનંદરૂપ થા! આનંદરૂપ થા!
अर्थिनो धनमप्राप्य धनिनोऽप्यवितृप्तितः । कष्टं सर्वेऽपि सीदन्ति परमेकः सुखी' सुखी ॥ ધનપ્રાપ્તિ વિણ નિધન દુઃખી, તૃપ્તિ વિના ધનિકો દુઃખી; હા ખેદખિન સમસ્ત ત્યાં! મુનિશ્રેષ્ઠ સંતોષે સુખી. ૧ - પાઠાંતર : મુનિ