________________
૧૮૨
આત્માનુશાસન ભોજન સદા વિધિયુક્ત હિતમિત, નીંદત્યાગી મૂળથી, અધ્યાત્મસાર પ્રવીણ, દહતા, ક્લેશ મળ સમૂળથી. ૨૨૫ સુજ્ઞાત તત્ત્વ સમસ્તના, જે પાપ દૂર ત્યાગતા, નિજ હિતમાં મનસ્થિર ધરી, ઇન્દ્રિય પ્રવૃત્તિ વિરામતા; વાણી સ્વપર ઉપકારકારી, મુક્ત સંકલ્પો થકી, આવા સુત્યાગી મુક્તિભાજન કેમ ના હોયે? નકી. ૨૨૬ જે દાસ ભૂપતિ વિષયના, આત્મા પરાધીન જેમનો, ગુણ દોષનો ન વિચાર જેને, હાનિ તેને શી ગણો? ભય તો તને, તું રત્નત્રય ત્રણભુવન-ધોતક સંગ્રહે, ચોમેર ઇન્દ્રિય ચોર ભમતા, સાવધાન સદા રહે. ૨૨૭ તું રમ્ય વનિતા આદિ વસ્તુમાં, અહો! વીતમોહ જો, સંયમ તણાં સાધન વિષે શો કંઈ ઘટે તુજ મોહ તો? મતિમાન વ્યાધિ-ભય ગણી ભોજન કદી તજતા છતાં, ઔષધ વિશેષે પી અને શું અજીરણ કરશે કદા? ૨૨૮ ખેડૂત ખેતરમાં કૃષિથી અનવૃદ્ધિ તો કરે, પણ ચોર આદિથી સુરક્ષિત રાખી લઈ ઘરમાં ભરે; કૃતકૃત્ય ત્યારે તે ગણે, ત્યમ ધીરધી તપશ્રુત ધરે, તે રક્ષી ઇન્દ્રિય ચોરથી, નિજ આત્મમાં સ્થિરતા ધરે. ૨૨૯ દૃષ્ટાર્થ હું, આશા-અરિ ભય નાંહિ, ગર્વ કરીશ ના, ત્રણ જગતને ભયરૂપ, કર નિર્મૂળ, પણ અવગણીશ ના; જળ જ્યાં અગાધ સમુદ્ર પણ વડવાનલે સંતપ્ત જો, શત્રુ સમીપે જો રહ્યો, શી શાન્તિ જગમાં ક્યાંય તો? ૨૩૦ નહિ સ્નેહબદ્ધ પ્રશસ્ય તો, યદિ જ્ઞાન ચરણે યુત છતાં; તે દીપવત્ કાજલ સમાં દુષ્કર્મનો કર્તા થતાં. ૨૩૧ તું રાગમાંથી વેષ કરતો, વળી ફરી રતિ ધારતો; પણ અશ, સમતા ત્રીજું પદ, તે લહ્યા વિણ દુઃખિત થતો. ૨૩૨
