________________
૧૧૪
'આત્માનુશાસન અરૂપી એવો આત્મા કોઈ કર્મવશે એ રૂપી એવા દેહ સાથે અભેદ, એકમેક થઈ રહ્યો છે. જે શરીરને તું એકમેક, તારાથી અભિન માને છે તે વાસ્તવમાં તારું સ્વરૂપ નથી. તું તેમાં મમત્વબુદ્ધિવાળો થઈને આસક્ત રહ્યો હોવાથી આ સંસારરૂપ વનમાં છેદાઈ - ભેદાઈને બહુ દુઃખી થાય છે.
શ્લોક-૨૦૧ माता जातिः पिता मृत्युराधिव्याधी सहोद्गतौ । प्रान्ते जन्तोर्जरा मित्रं तथाप्याशा शरीरके || છે જન્મ માતા, તાત મૃત્યુ, આધિ વ્યાધિ ભાત જો; અને જરા છે મિત્ર, તોયે આશ તનમાં ખ્યાત તો. ભાવાર્થ – જન્મ અને મરણ એ જેનાં માતા અને પિતા છે, આધિ-વ્યાધિ એ બે જેના સહોદર (ભાઈ) છે અને અંતમાં વૃદ્ધાવસ્થા એ જેનો પરમ મિત્ર છે એવા આ નિંદ્ય શરીરમાં અનુરાગ રાખીને તત્સંબંધી અનેક પ્રકારની ચિત્રવિચિત્ર આશાઓમાં તું વહી રહ્યો છે એ આશ્ચર્ય છે.
શ્લોક-૨૦૨ शुद्धोऽप्यशेषविषयावगमोऽप्यमूर्तोऽ. प्यात्मन् त्वमप्यतितरामशुचीकृतोऽसि । मूर्तं सदाशुचि विचेतनमन्यदत्र किं वा न दूषयति धिग्धिगिदं शरीरम् ।। તું શુદ્ધ સહેજે, જાણનારો સર્વ વિષયસમૂહનો, અરૂપી છતાં, આત્મનું તને, અપવિત્ર અતિ દેહે કર્યો; એ રૂપી પોતે, અશુચિ અતિશય, ચેતના ગુણ રહિત એ, એ મલિન કરતો અન્ય સહુને, તેથી વિમ્ ધિ દેહ એ. ભાવાર્થ – હે આત્મ! તું સ્વભાવથી શુદ્ધ, સમસ્ત વિષયોનો