________________
આત્માનુશાસન
૧૦૭. ભાવાર્થ – આ સંસારમાં એક મરણથી બીજા મરણ પ્રત્યે જવું, ઉત્પન્ન થવું તેને લોકો જન્મ કહે છે. માટે જે જીવ ઉત્પત્તિમાં, જન્મમાં હર્ષ માને છે તે જીવ પછીથી થનાર મૃત્યુનો પક્ષપાતી છે એમ હું સમજું છું.
શ્લોક-૧૦૯ अधीत्य सकलं श्रुतं चिरमुपास्य घोरं तपो यदीच्छसि फलं तयोरिह हि लाभपूजादिकम् । छिनत्सि सुतपस्तरोः प्रसवमेव शून्याशयः कथं समुपलप्स्यसे सुरसमस्य पक्वं फलम् ॥ અભ્યાસ શ્રુતનો ચિર તથા તપ ઘોર આચરતો છતાં, ફળ તેનું લાભપૂજા પ્રતિષ્ઠા આદિ લૌકિક ઇચ્છતાં; તું સુતપ-તરુનાં પુષ્પ છેદે, રે! વિવેકવિહીન તો,
રે! સુરસ પાકાં સ્વર્ગ મોક્ષાદિ ફળો ક્યમ પામતો? ભાવાર્થ – સમસ્ત આગમનો અભ્યાસ અને ચિરકાળ પર્યત ઘોર તપશ્ચરણ કરીને પણ જો તે બન્નેનું ફળ અહીં ઐહિક સંપત્તિ આદિનો લાભ તથા માન પૂજા પ્રતિષ્ઠા આદિ તું ચાહતો હોય તો સમજવું જોઈએ કે તું વિવકશૂન્ય થઈને તે તપરૂપ ઉત્તમ વૃક્ષનું ફૂલ જ નષ્ટ કરે છે. અને એમ કરવાથી તું તેનાં મધુર રસયુક્ત સ્વર્ગ-મોક્ષરૂપ પક્વ ફળને કેવી રીતે પામી શકશે?
શ્લોક-૧૯o तथा श्रुतमधीष्व शश्वदिह लोकपंक्ति विना शरीरमपि शोषय प्रथितकायसंक्लेशनैः । कषायविषयद्विषो विजयसे यथा दुर्जयान् शमं हि फलमामनन्ति मुनयस्तपःशास्त्रयोः । શ્રતનો સતત અભ્યાસ એવો, કર તજી લૌકિકતા, વળી કાયક્લેશાદિ તપોથી, તન તણી કર શુષ્કતા;
