________________
आगम
(४५)
प्रत
सूत्रांक
[१२४
१२६]
गाथा
॥१८
२३||
दीप
अनुक्रम
[१५१
१६३]
श्रीअनु० हारि. वृत्तौ
॥ ६२ ॥
"अनुयोगद्वार"- चूलिकासूत्र - २ ( मूलं वृत्तिः)
मूलं [ १२४-१२६] / गाया [१८-२३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [ ४५], चूलिकासूत्र -[२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी - रचिता वृत्तिः:
"
एकत्र जीवप्राधान्यमन्यत्राजीवप्राधान्यमाभीयत इति, ततश्चोपपन्नमेव जीवोदय निष्पन्नं अजीवोदयनिष्पन्नं चेत्यलं विस्तरेण से तं उदयिए 'से किं तं उमसमिए?, उपसमिए दुबिहे पन्नत्ते, तं० डवसमे य उवसमनिष्कण्णेय, तत्रोपशमो - मोहनीयस्य कर्मणः अनन्तानुबन्धादिभेदभिन्नस्य उपशमः, उपशमश्रेणीप्रतिपद्मस्य मोहनीगभेदाननंदानुबंध्यादीन् उपशमयतः, यत उदयाभाव इत्यर्थः णमिति पूर्ववत्, उपशम एबीप शमिक:, उपशमनिष्पन्नस्तूपशान्तक्रोध इत्यादि, उदद्याभावफलरूप आत्मपरिणाम इति भावना से तं उवसमिए । 'से किं तं खइए ?, खइए दुबिहे पण्णत्ते, तंजा-खए य खयनिष्पन्ने य, तत्र क्षयः अष्टानां कर्मप्रकृतीनां ज्ञानावरणीयादिभेदानां क्षयः कर्माभाव एवेत्यर्थः, 'ण' मिति पूर्ववत् क्षय एव क्षायिकः, क्षयनिष्पष्णस्तु फलरूपो विचित्र आत्मपरिणाम:, तथा चाद- 'उप्पण्णणाणदंसणे' त्यादि, उत्पन्ने श्या|मतापगमेनादर्शमंडलप्रभावत् सकलतदावरणापगमादभिव्यक्ते ज्ञानदर्शने यस्य स तथाविधः, अरहा अविद्यमान रहस्य इत्यर्थः रागादिजेतृस्वाज्जिनः केवलमस्यास्तीति केवली, संपूर्णज्ञानवानित्यर्थः, अत एवाह-श्रीणाभिनियोधिकज्ञानावरणीय इत्यादि, विशेषविषयमेव, यावत् अनावरण:- अविद्यमानावरण: सामान्येनावरणरहितत्वात् विशुद्धांवरे चन्द्रबिम्बवत् तथा क्षीणमेकान्तेनापुनर्भावतया च निर्गतावरणो- निरावरणः आगंतुकेतरावरणस्याप्यभावात् राहुरहितचन्द्रविम्ववत्, तथा क्षीणमेकान्तेनापुनर्भावतयाऽऽवरणं यस्यासौ क्षीणावरणः, अपाकृतमळाव रणजात्यमणिवत्, तथा ज्ञानावरणीयेन कर्मणा विविधम्-अनेक प्रकारें प्रकर्षेण मुक्ता ज्ञानावरणीयकर्मविप्रमुक्त इति, निगमनम्, एकार्थिकानि वैतानि नयमतभेदेनान्यथा वा भेदो वाच्य इति, केवलदर्शी- संपूर्णदर्शी, क्षीणनिष्फलेन च, निद्रादिस्वरूपमिदं 'मुहपढियो हो निद्दा दुइपडियोहोय निनिहा य । पया होति ठियस्स उपयळपया य चकमओ || १ || अतिसकिलिकम्मवेद होइ श्रीणगिद्धीओ महानिदा दिणयितियवावारपसाणी पाये || २ || सातावेदनीयं प्रीतिकारी, कुच कोपे' कीधनं क्रोधः, कोपो रोषो दोषोऽनुपशम इत्यर्थः, मानः स्तंभो गर्व उस्को
~66 ~
औदयिकादियो भावाः
॥ ६२ ॥