________________
आगम (४४)
"नन्दी- चूलिकासूत्र-१ (मूलं+वृत्ति:)
मूलं [२७-२८] / गाथा ||७२-७४||
........
प्रत
सूत्रांक
मतेमेंट
[२७-२८] |
गाथा | ||७२७४||
नन्दी- मोक्षस्तनिवन्धनं या हितनिश्रेयसाभ्यां फलवती बुद्धिः परिणामिकीति गाथार्थः ।। अस्या अपि शिष्यगणहितायोदाहरणः स्वरूपं 81 हारिभद्रीय दर्शयत्राहवृचौटा
| अलए० गाहा ।।०७२-१६५)। खमए० गाहा (*७३-१६५)। चलणा० गाहा ॥ (*७४-१६५)॥ आसामर्थः ॥ ६३ ॥ कथानकेभ्य एवावसेयः, तानि चान्यत्र वक्ष्यामः 'से तं' इत्यादि, तदेतदश्रुतनिश्चितम्
___'से किंत'मित्यादि, (२७-१६८) चतुर्विध प्रज्ञप्त, तद्यथा-अवग्रह ईहा अपायो धारणा, अवग्रहणमवग्रह: सामान्यमात्रा-1 निर्दिश्यार्थग्रहणमित्यर्थः, तथा ईहनमीहा, सदर्थपर्यालोचनचेष्टेत्यर्थः, एतदुक्तं भवति-अवबहादुत्तीर्ण: अपायात् पूर्वः सद्भतार्थ- 1 विशेषोपादानाभिमुखोऽसद्भूतार्थविशेषस्यागाभिमुखच प्रायो मधुरत्वादयः शंखादिशब्दधर्मा अत्र घटन्ते, न खरकर्कशनिष्ठुरता-1 दयः शागादिशब्दधर्मा इति मतिविशेष ईहेति, तथा तदर्थाध्यवसायोऽपायः, निर्णयो निषयोऽवगम इत्यनर्थान्तरं, एतदुक्तं भवतिशांख एवार्य शार्ग एव वेत्याद्यवधारणात्मकः प्रत्ययोऽपाय इति, तथा तदर्थविशेषधरण धारणा, अविच्युतिस्मृतिवासनारूपा ।। ..' से किंत'मित्यादि ।।(२८-१६८)) अथ कोऽयमवग्रहो?, २ द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-अर्थावग्रहश्र व्यजनावग्रहश्च,
अर्यात इत्यर्थः, अर्थस्वावग्रहोर्थावग्रहः, सकलविशेषनिरपेक्षानिर्देश्यार्थग्रहणमेकसामायिकमिीत भावार्थः, व्यज्यतेऽनेनार्थः का प्रदीपेनेव घट इति व्यञ्जन, तच्चोपकरणेन्द्रिय शब्दादिपरिणतद्रव्यसङ्घातो बा, ततश्च व्यजनेन-उपकरणेंद्रियेण व्यञ्जनानां-शब्दा-131॥ ५२ ।। | दिपरिणतद्रयाणामवग्रहो व्यञ्जनावग्रहः, अथार्थावग्रहस्य तु लक्ष्यत्वात् सकलेन्द्रियार्थव्यापकत्वाचेतरस्य ।
दीप
अनुक्रम [१०६
११२
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र - [४४], चूलिकासूत्र -[१] "नन्दीसूत्र" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी-रचिता वृत्ति: ... अथ मते: अवग्रह-आदि भेदानां वर्णनं आरभ्यते ।
~68~
