________________
आगम
"नन्दी- चूलिकासूत्र-१ (मूलं+वृत्ति:)
मूलं [१९] / गाथा ||५८||
........
प्रत सूत्रांक [१९] गाथा ||८||
नन्दी-13 त्वाद्विशुद्धतरं, बध्यमानावरणकर्मक्षयोपशमविशेषाच्च वितिमिरतरं, बध्यमानाभावाच वितिमिरतरमित्यन्ये, अथवैकार्थिका एचैते | मनःपयोयर रमापार शब्दाः नानादेशजानां विनेयानां कस्यचित् कश्चित् प्रसिद्धो भवतीत्युपन्यस्ताः, क्षेत्र तात्स्थ्यात् तद्व्यपदेश इति जानाति पश्यति. वृत्तों शेष निगदसिद्धं यावत्॥४८॥
मणपज्जव० गाहा (8५८-१०८) मनःपर्यायज्ञानं प्रामग्निरूपितशब्दार्थ, पुनःशब्दो विशेषणार्थः, इदं हि रूपिनि-12 बन्धनक्षायोपशमिकप्रत्यक्षादिसाम्येऽपि सत्यवधिज्ञानात् स्वाम्यादिभेदेन विशिष्टमिति स्वरूपतः प्रतिपादयन्नाह-जायन्त इति जनाः तेषां मनांसि २ जनमनोभिः परिचिन्तितः जनमनःपरिचिन्तितः जनमनःपरिचिन्तितवासावर्थश्चेति समासः, तं, प्रकटयतिप्रकाशयति जनमनःपरिचिन्तितार्थप्रकटनं, मानुषक्षेत्रम्-अर्द्धतृतीयद्वीपसमुद्रपरिमाणं तन्निबन्धनं, तदबहिर्व्यवस्थितप्राणिमन:
परिचिन्तितार्थविषयं प्रवर्तत इत्यर्थः, गुणा:-क्षान्त्यादयः त एव प्रत्ययाः-कारणानि यस्य तद् गुणप्रत्ययं, चारित्रमस्यास्तीति। है। चारित्रवान् तस्य चारित्रवत एवेदं भवति, एतदुक्तं भवति-अप्रमत्तसंयतस्य आमषिध्यादिऋद्धिप्राप्तस्य चेति गाथार्थः ।। से ता| मणपज्जवणाणं,' तदेतन्मनःपर्यायज्ञानमिति ।।
'से किंतं केवलज्ञान'मित्यादि (१९-१११)॥ अथ किं तत् केवलज्ञान?, केवलनानं द्विविधं प्रज्ञप्तं, तद्यथा-भवस्थकेवलज्ञान | 31॥४८॥ &ाच सिद्धकेवलज्ञानं च, भवन्त्यस्मिन् कर्मवशवर्तिनः प्राणिन इति भवः, भवो गतिजन्मेति पर्यायाः, भवे तिष्ठतीति भवस्था तस्य IPI केवलज्ञानर, 'पिधौ संराद्धौं 'राध साध संसिद्धी' 'पिशाख मांगल्ये च' सिध्यति स्म सिद्ध-यो येन गुणेन निष्पनः- परिनि
दीप अनुक्रम [८३-८५]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र - [४४], चूलिकासूत्र -[१] "नन्दीसूत्र" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी-रचिता वृत्तिः | ... अथ प्रत्यक्षज्ञान-भेदे केवलज्ञानस्य वर्णनं आरभ्यते
~53.