________________
आगम
(४०)
आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-४ अध्ययनं [२], नियुक्ति: [१०७१-१०७२], विभा गाथा [-], भाष्यं [२०५...], मूलं [१...] / गाथा [१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक' नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
GAC
गाथा
||१||
श्रीआव० शब्दा एकाधिकाः, यत एवं लोकशब्दस्य व्युत्पत्तिः-लोक्यते इति लोक, आलोकादयश्च पर्यायाः, तेन कारणेन अष्ट-2 उद्योतमलयगि विधः खलु लोको लोक उच्यते ॥ व्याख्यातो लोकः, साम्प्रतं उद्योत उच्यते, अत्राह
निक्षेप वृत्तौ सूत्र- दुविहो खलु उज्जोओ नायबो दवभावसंजुत्तो । अग्गी दबुजोओ चंदो सूरो मणी विजू ॥१०७१ ॥ स्पर्शिका त 'विविधो द्विप्रकारः, खलुशब्दो मूलभेदापेक्षया न व्यक्त्यपेक्षयेतिविशेषणार्थः, उद्योत्यते-प्रकाश्यतेऽनेनेति उद्योतो
ज्ञातव्यो विज्ञेयो द्रव्यभावसंयुक्तः, द्रव्योधोतो भावोद्योतश्चेति भावः, तत्र द्रव्योद्योतोऽग्निश्चन्द्रः सूर्यों मणिः-चन्द्र॥५९४॥
४ कान्तादिलक्षणो विद्युत् प्रतीता, एते द्रव्योद्योतः, एतैर्घटादीनामुद्योतेऽपि तद्गतायाः सम्यक्प्रतिपत्तेरभावात् सकल
वस्तुधानुद्योतनाच, न ह्यम्यादिभिः सदसन्नित्यानित्याद्यनन्तधर्मात्मकस्य वस्तुनः सर्व एव धर्माः धर्मास्तिकायादयो || Pावा द्योत्यन्ते, तस्मादयादयो द्रव्योद्योत इति । अधुना भावोद्योतमाह
नाणं भावुज्जोओ जह भणियं सवभावदंसीहिं । तस्स उवओगकरणे भावुजो विआणाहि ॥ १०७२॥ ज्ञायते यथावस्थितं वस्त्वनेनेति ज्ञानं, ततो भावोद्योतः, तेन घटादीनामुधोतने तद्गतायाः सम्यक्प्रतिपचेनिश्चयप्रतिपत्तेश्च भावात् , तस्य तदात्मकत्वात् , एतावता चाविशेषेणैव ज्ञानं भावोद्योत इति प्राप्तमत आह-यथा भणितं यथावस्थितं सर्वभावदार्शभिः, तथा यत् ज्ञानं, सम्यग्ज्ञानमिति भावः, तदपि नाविशेषेणोद्योतः, किन्तु, तस्य ज्ञानस्यो
* ॥५९४॥ पयोगे करणे सति भावोद्योतं विजानीहि, नान्यदा, तदैव तस्य वस्तुनो ज्ञातत्वसिद्धेः इति गाथार्थः॥ इत्थमुद्योतस्वरूपमभिधाय साम्प्रतं येनोद्योतेन लोकस्योद्योतकरा जिना भवन्ति तेनैव युक्तानुपदर्शयन्नाह
CASSELCASES ARCHESTEEKSI
दीप अनुक्रम [३]
A SES
... अथ 'उद्योत' शब्दस्य निक्षेपा: क्रियते
~310~
