________________
आगम
(४०)
आवश्यक - मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [१०५७], वि०भा०गाथा [३५४२-३५३४], भाष्यं [१९१], मूलं [१] | गाथा H मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्राक
दीप अनुक्रम
श्रीआव. सप्तचत्वारिंशदधिकं भङ्गशतं भवति, उकै च-“लद्ध फलमाण नेयं भंगा उ भांति अउणपन्नासं । तीयाणागयसंपइगुणियं सामायिक मलयगि कालेण होइ इमं ॥१॥ सीयालं भंगसयं कह ? कालतिएण होइ गुणगाओ । तीयस्स पडिकमणं पचुप्पण्णस्त संवरणं कालत्रयं वृत्तौ सूत्र-15॥२॥ पञ्चक्खाणस्स तहा होइ एसस्स एव गुणणाओ। कालतिएणं भणियं जिणगणहरवायगे हे च ॥३॥ एवं तावत् स्पर्शिका गृहस्थप्रत्याख्यानभेदाः प्रतिपादिताः, सम्प्रति साधुप्रत्याख्यानभेदान् सूचयति-तिविहे गति, अयमत्र भावार्थ:-त्रिविध
त्रिविधेनेत्यनेन सर्वसावद्ययोगप्रत्याख्यानादर्थतः सप्तविंश ते मेदानाह, ते चै भवति-इह सावद्य योगः प्रसिद्ध एव हिंसा-16 दिः, तं स्वयं न करोति न कारयति कुर्वन्तमप्यन्यं न समनुजानाति, एक करणत्रिकेण मनसा वाचा कायेनेति नवभेदाः, अतीतानागतवर्तमानकालत्रयसम्बन्धाच सतविंश.तेरिते, इदं च प्रत्याख्यानभेदजालं 'समितिगुत्तीहिंति समितिगुप्तिभिर्निष्पद्यते, तत्र ईर्यासमितिप्रमुखाः प्रवीचाररूपाः पञ्च समितयः, गुप्तवस्तु प्रबीचारापत्रीचाररूपा मनोगुस्या-पटू दयस्तिस्रः, अन्ये व्याचक्षते-किलैता अष्टौ प्रवचनमातरः सामायिकतूत्रेण गृहीताः, तत्र 'करेमि भंते ! सामाइयंति
पञ्च समितयो गृहीताः, 'सपं सावज जोगं पचक्वानी ति तिस्रः गुप्तयः, अत्र समितयः क्रियायाः प्रवर्तने निग्रहे दिगुप्तयः, एताः खल्वष्टी प्रवचनस्य मातर इव मातरः, सामायिकसूत्रत्य चतुर्दशपूर्वाणां चात्रैव परिसमाप्तत्वात् , उक्तं च
॥५८२॥ "एआओ अट्ठ पवयणमायाओ जासु सामाइयं चउद्दस पुराणि अ मायाणि, माजगातोत्ति मूलं भणियं होइ ।।" इहैव ते प्रायः सूत्रस्पर्शिकनियुक्तिवक्तव्यताया उक्तत्वात् मध्यग्रहणे च तुलादण्डन्यावेनाद्यन्तयोरप्याक्षेपात् इदमाह-'सुत्तप्फा
[२]
~286
