________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[3]
दीप
अनुक्रम
[२]
श्री आव ० मलयगि०
वृत्ती सूत्रस्पर्शिका
॥ ५७४ ॥
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-४
अध्ययनं [१], निर्युक्तिः [१०४३-१०४४] वि० भा० गाथा [-] भाष्यं [१८५...], मूलं [१] / गाथा [-1 मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित ..आगमसूत्र -[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
| मैत्री साम, साम्न आयो- लाभः सामायः स एव सामायिकं, अथवा सम्यक्शब्दार्थः समशब्दः सम्यगयनं वर्त्तनं समयः, | अथवा सम्यगायो - लाभः समायः, यदिवा समस्य भावः साम्यं तस्यायः साम्यायः, सर्वत्र स्वार्थिक इकण प्रत्ययः, पृषोदरादित्वादिष्टरूपनिष्पत्तिः, अथवा अन्यथा निरुक्तविधिः, तमुपदर्शयति
सामं समं च सम्मं इगमिति सामाइ अस्स एगड्डा । नामं ठवणादविए भावम्मि य तस्स निक्खेवो ॥। १०४३ ॥
इह सामायिकशब्दः पदद्वयनिष्पन्नः, तत्र आद्यं पदं त्रिधा, तद्यथा - सामं समं च सम्यकू, इकमिति द्वितीयं पदं, तच्च देशीपदं कापि प्रवेशार्थे प्रवर्त्तते, अत्र पदयोजनां स्वयमेवाग्रे वक्ष्यति, तथा सामायिकस्य एकार्थिकानि वक्तव्यानि । सम्प्रति सामादिशब्दानां निक्षेपप्रदर्शनायाह-'नामे' त्यादि तेषां सामप्रभृतीनां शब्दानां निक्षेपः कर्त्तव्यः, तद्यथा- 'नामस्थापने द्रव्ये भावे च' इयमत्र भावना - चतुर्विधं साम, तद्यथा - नामसाम स्थापनासाम द्रव्यसाम भावसाम च, एवं समसम्यकूपदयोरपि भावनीयं । तत्र नामस्थापने प्रतीते, द्रव्यसामप्रभृतीन् प्रतिपादयति-
महुरपरिणाम सामं समं तुला सम्म खीरखंडजुई । दोरे हारस्स चिई इगमेयाई तु दबंमि ॥ १०४४ ॥ ज्ञशरीरभव्यशरीरव्यतिरिक्तं द्रव्यसाम मधुरपरिणामं शर्करादिद्रव्यं, द्रव्यसमं सद्भूतार्थालोचनया तुलाद्रव्यं, द्रव्यसम्यक् क्षीरखंडयुतिः - क्षीरखण्डयोजनं, इकमपि चतुर्द्धा तद्यथा नामेकं स्थापनेकं द्रव्येकं भावेकं च तत्र नामस्थापने प्रतीते, द्रव्येकं दोरे इति सूत्रदवरके मौक्तिकान्यधिकृत्य भाविपर्यायापेक्षया हारस्य मुक्ताफलकलापस्य चितिः- चयनं
For Private & Personal Use Only
~270~
सामादीन्येकार्थिकानि
॥ ५७४॥