________________
आगम
(४०)
आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-४ अध्ययनं [१], नियुक्ति: [१०३३-१०३४], विभा गाथा , भाष्यं [१७४...], मूलं [१] / गाथा [-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
AA
करणं
सत्राक
[१]
दीप अनुक्रम [२]
श्रीआव.. बद्धमषद्धं तु सुअं बद्धं तु दुवालसंग निदिह । तषिवरीअमबद्धं निसीहमनिसीह बद्धं तु ॥१०३३ ॥ जीवभाव मलयगि० श्रुतं द्विविध-द्विप्रकारं, तद्यथा-बद्धमबद्धं च, तुशब्दो विशेषणार्थः, स च लौकिकलोकोत्तरभेदभिन्नतां श्रुतस्य वृत्तौ सूत्र- विशिनष्टि, लौकिकं लोकोत्तरं च श्रुतं प्रत्येकं बद्धमबद्धं च, तत्र पद्यगद्यबन्धनाद्बद्धं शास्त्रवत् , तथा चाह-बद्धं तु द्वादस्पर्शिका शाङ्गम्-आचारादिगणिपिटकं निर्दिष्टं, तुशब्दस्य विशेषणार्थत्वात् लोकोत्तरमिदं, लौकिकं तु भारतादि विज्ञेयं तद्विपरीतमबद्धं, लोकलोकोत्तरभेदमेवाबसेयं, 'निसीहमनिसीहबद्ध इति, बद्धं श्रुतं द्विविध, तद्यथा-निशीथमनिशीथं च, तुश-
In ॥५६६॥
ब्दोऽत्रापि लौकिकलोकोत्तरभेदभिन्नताख्यापनार्थः, तत्र रहसिपाठात् रहस्युपदेशाच निशीथमुच्यते, प्रकाशपाठात्प्रकाशोपदेशाच्चानिशीथमिति ॥ साम्प्रतमनिशीथनिशीथयोरेव स्वरूपप्रतिपादनार्धमाह
भूएऽपरिणइ विगए सद्दकरणं तहेव न निसीहं। पच्छन्नं तु निसीहं निसीहनामं जहऽज्झयणं ॥ १०३४ ।। । A भूतं-उत्पन्न अपरिणतं-नित्यं विगतं-विनष्टं भूतापरिणतविगतं, समाहारत्वादेकवचनं, किमुक्तं भवति ?-'उप्पण्णेइ वा विगमेइ वा धुवेइ वा' इत्यादि, किंविशिष्टमित्याह-शब्दकरण-शब्दः क्रियते यस्मिन् तत् शब्दकरणं, उक्तं च-"ओत्ती सहकरणं पगासपाच सरविसेसो वा" । न निशीथं भवति, इयमत्र भावना-यत् उत्पादाद्यर्थप्रतिपादकं तथा महताऽपि|
शब्देन प्रतिपाद्य तत् प्रकाशपाठात् प्रकाशोपदेशाचानिशीथमिति, प्रच्छन्नं तनिशीथं, रहसि पाठात् रहस्युपदेशाच, यथा|T॥५६६ | निशीथनामकमध्ययनमिति, अथवा निशीथं गुप्तार्थमुध्यते, यथा अग्रायणीये वीर्यपूर्वे अस्तिनास्तिप्रवादे च पाठः,
'जत्थेगो दीवायणो भुंजइ तत्थ दीवायणसयं भुंजइ, जत्थ दीवायणसयं भुंजइ तत्थेगो दीवायणो भुंजई' तथा 'जत्थेगो
AAAKAR
~2540