________________
आगम
(४०)
"आवश्यक"- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं [-], नियुक्ति: [५६२-५६४], विभागाथा -1, भाष्यं [११७-११९], मूलं [-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] “आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
स
देवादीनां स्वस्था प्राकाराबम:
सत्राक
मादायक महिहि पणिवयंति ठियमवि वयंति पणमंता । नवि जंतणा न विकहा न परुप्पर मच्छरो न भयं ५६२ श्रीमलय- ये अल्पर्द्धयो भगवतः समवसरणे पूर्वनिपण्णास्ते आगच्छन्तं महर्द्धिक प्रणिपतन्ति, अथ महर्द्धिकाः प्रथम समवसरणे निष-
णास्ततः पश्चात् ये अल्पद्धिकाः समागच्छन्ति ते तान् पूर्वस्थितान् महर्द्धिकान् प्रणिपतन्तो व्रजन्ति, तथा तेषां नाऽपि तथास्थितानां यन्त्रणा-आयत्तता नापि विकथा न च परस्परं मत्सरो, नापि विरोधिनामपि सत्त्वानां परस्परं भयं च, भगवतोऽनु- भावात् ॥ एतत्सर्व प्रथमप्राकारान्तरे व्यवस्थितम्, अथ द्वितीयप्राकारान्तरे तृतीयप्राकारान्तरे च किं व्यवतिष्ठते इत्याहबियम्मि हुंति तिरिया तइए पायारमंतरे जाणा । पायारजढे तिरियाचि टुंति पत्ते मिस्सा वा ॥ ५६३ ॥ हम द्वितीयप्राकारान्तरे भवन्ति तिर्यञ्चः, तथा तृतीयप्राकारान्तरे यानानि, प्राकारजहे-प्राकाररहिते बहिरित्यर्थः, तिर्य
चोऽपि भवन्ति, अपिशब्दात् मनुष्यदेवा अपि, ते च प्रत्येक कदाचिद्भवन्ति-कदाचित्तिर्यच एव कदाचिन्मनुष्या एव कदाचिद्देवा एव, तथा कदाचिन्मिश्रा वा, एते च प्रत्येकं मिश्रा वा प्रविशन्तो निर्गच्छन्तश्च वेदितव्याः ॥ गतं समवस
रणद्वारम् , अधुना द्वितीयद्वारप्रतिपादनार्थमाहजसवं च देसविरई सम्मं घेच्छह व होइ कहणा उ । इहरा अमूढलक्खो न कहेह भविस्सइन तं च ॥ ५६४॥
विरतिशब्द उभयत्रापि सम्बध्यते, सर्व-सर्वविरति देशविरतिं सम्यक्त्वं वा ग्रहीष्यति, वाशब्दस्य व्यवहितः सम्बन्धः, ततः कथना कथनं भगवतः प्रवर्तते, 'इहर'त्ति इतरथा अमूढलक्ष्या समस्तज्ञेयाविपरीतवेदनाः, किंन कथयति । आह यद्येवं समवसरणकरणप्रयासो विबुधानामनर्षका, कृतेऽपि नियमतोऽकथनादित्यत आह-भविष्यति
दीप अनुक्रम
॥३.५॥
~26~