________________
आगम
(४०)
"आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं [-], नियुक्ति: [७८२-७८३], वि०भा०गाथा [२३१५-२३१८], भाष्यं [१२६], मूलं [-/गाथा-]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
समयभाविना परस्परविलक्षणानां बहूनां कार्याणां, न स्वेकख, तेन बदुच्यते-'यदि क्रियमाणं कृतं वर्दि घटः प्रथमसमय एव क्रियमाणः कृत इति परिपूर्ण उपलभ्येत, न चोपलभ्यते, तस्मातत्सारमिति तदपाकृतमवसेवं, प्रथमसमये घटस्य |
करणानारम्भात्, परमसमये हि घटः कर्तृमारब्धा, स च तस्मिन् समये उपलभ्यते एव, प्रथमसमये तु मृत्पिण्डादिक। एक मारब्धम् , अन्यारम्भे च कथमन्यदुपलभ्यते, न खलु घटः पटारम्भे समुपलभ्यो भवत्ति, उकं. च-पइसमउम्प
आणं परोप्परविलक्खणाण सुबहणं । दीहो किरियाकालो जइ दीसइ किंथ कुंभस्स ! ॥१॥ अन्नारंभे अन्नं किहत सादीसइ जह घडो पडारंभे? | सिवगादओ न कुंभो किह दीसइ सो तदद्धाए ॥२॥" ( विशेषा- २३१५-६) लोकस्तु
मृत्पिण्डादीन्यपि कार्याणि घटकार्यानुयायीनीति घटत्वेनाध्यवस्यति, भवानपि च रथूलमतितया ' व्यवहारपतितः४
सन् तथैवानेकप्रभूतकार्यक्रियाफलमतिद्राधीयांसं कालं घटे लगयति, आह-"पइसमयकजकोडीनिरवेक्खो घडमयाठा भिलासोऽसि । पइसमयकज कालं थूलमइ घडमि लाएसि ॥१॥" (विशेषा. २३१८) भगवद्वचनं च निश्चयमतानुगतं,
तदेव च प्रमाणीकुर्वद्भिः साधुभिरपि यत् यत्र नभोदेशे यस्मिन् समये आस्तरीतुमारब्धं तचत्र तस्मिन् समये समा-18 स्तीर्णमेवेति सत्त्वमपेक्ष्य युष्मान् प्रत्यवादि-आस्तीर्णः संस्तारक इति, ततो न कश्चिद्दोषः । एवं सो जाहे न पडिवजह | ताहे असदहता तस्स वयणं गया सामिसगासं, अण्णे तेणेव समं ठिया, पियदंसणावि तत्थेव ढंको नाम कुम्भकारो0
समणोचासतो तस्स घरे ठिया, सा वंदिउमागया, तंपि तहेव पनबेइ, सा तस्साणुरागेण मिच्छत्तं पडियन्ना अजाणं भापतिकहेर, तं च डंक भणइ, सो चिंतेइ-एसा चिपडिवचा बाहचएणं, ताहे सो भणइ-अहं न याणामि एवं विसेस
दीप अनुक्रम
Ke
~223