________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-३ अध्ययनं -, नियुक्ति: [७५०-७५१], वि०भा०गाथा [२१५६], भाष्यं [१३७...], मूलं /-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
णद्वार
सत्राक
दीप
श्रीआव- कशचक्रवतादीनां यो मङ्गलपट्टादावक्षतादिभियासस्तत् स्थापनालक्षणं, शरीरभव्य शरीरब्यतिरिक्तं यत् यस्य ।
प्रत्ययलक्षस्यक मल- द्रव्यस्यान्यतो व्यवच्छेदकं स्वरूपं यथा गत्यादि धर्मास्तिकायादीनां, इदमेव च किश्चिन्मात्रविशेषात् सादृश्यसामान्यादियवृत्ती
| लक्षणभेदं निरूप्यते, तत्र 'सरिस'त्ति सादृश्यं लक्षणं, यथाऽस्मिन् देशे घटा अर्धग्रीवा अधस्तात्परिमण्डला विपुल कुउपोद्घाते
क्षयस्तथाऽन्येष्वपि देशेग्वित्यादि, 'सामन्नलक्खणं'ति सामान्यलक्षणं यथा सिद्धः सिद्धानां सद्रव्यजीवमुकरवादिधर्म:||
समान इति, 'आगारे'चि आक्रियते-अभिप्रेतं ज्ञायते अनेनेत्याकारो-बाह्यचेष्टारूपः स एवान्तराकूतगमकत्वालक्षणमा॥३६७॥ साकारलक्षणम्, अन्तराकूतगमकता चाकारस्य सुप्रसिद्धा, उफ च-"आकाररिङ्गितर्गत्या, चेष्टया भाषणेन च । नेत्रविक्रवि-16
कारश्च, लक्ष्यतेऽन्तर्गतं मनः॥१॥" इति, 'गइरागइत्ति गत्यागतिलक्षणं, तत्र द्वयोईयोः पदयोविंशेषणविशेष्यत-11 तयाऽनुकूलगमनं गतिः, यथा-'जीवे णं भंते ! देवे ? देवे भंते! जीवे?' इत्यत्र वाक्ये जीवो भदन्त ! देव इति जीवमनूद्य५
देवत्वं पृच्च्यते, अत्र जीवपदाद्देवपदे आनुकूल्येन यथास्थित्या गतिः, प्रत्यावृत्या-प्रातिकूल्येन गमनमागतिः, यथा देवोद |जीव इत्यत्र देवमनूद्य जीवत्वं पृच्छयते इति, इह प्रत्यावृत्त्या देवपदाजीवपदे आगतिः, गतिश्चागतिश्च गत्यागती ताभ्यां | ते वा लक्षणं गत्यागतिलक्षणं, उक्तं च-"अपरोपरं पयाणं विसेसणविसेसणिज या जत्थ । गच्चाईए दोण्हं गइरागइल-18 क्खणं तं तु ॥१॥ (वि.२१५६) तच्चतुर्की, तद्यथा-पूर्वपदव्याहतमुत्तरपदव्याहतं उभयपदव्याहतं उभयपदाव्याहत चाल तत्र पूर्वपदं ब्याहत-व्यभिचारि यत्र तत् पूर्वपदव्याहतं, पूर्वपदव्यभिचारीत्यर्थः, एवमन्येष्वपि यथायोग समासः, तत्र पूर्वप-10 दव्याहतं यथा-'जीवे भंते ! देवे?, देवे जीवे!,-गोयमा ! जीवे सिय देवे सिय नो देवे, देवे पुण नियमा जीवे" इति, अत्र
अनुक्रम
JanEminemn imamalin
For
Per
t
h
~150