________________
आगम
(४०)
"आवश्यक'- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्ति:) भाग-१ अध्ययनं -, नियुक्ति: [५], भाष्यं -], विभा गाथा [३४५-३४७], मूलं [-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सत्रांक
दीप अनुक्रम
हातेमेतावत्येव शक्तिर्षद द्वादशादिभ्य एव योजनेम्य आगतान शब्दादीन गृहन्ति, न परतः, चक्षुरपि सातिरकयोजनलक्षान्त-18 इन्द्रिय।३१॥
यवस्थितं, न परतोऽपीति, तथा द्वादशभ्यो नवम्यश्च योजनेभ्यः परतः समागतानां शब्दादिद्रव्याणां तथाविधप-18 विषयमानं |रिणामाभावाच, परतो हि समागताः शब्दादिपुद्गलास्तथास्वाभाब्यान्मन्दपरिणामास्तथोपजायन्ते येन स्वविषयं श्रोत्रा-
Iशब्दश्रवणे दिविज्ञानं नोत्पादयितुमीशाः, आह च भाष्यकृत्-"चारसहिंतो सोत्तं सेसाणि च नवहिं जोयणहितो । गेहंति पत्तमत्थं | दिग्विविदोपत्तो परतो न गेण्हंति ॥१॥दवाण मंदपरिणामयाए परतोन इंदियवलं"ति, (३४८॥वि.) मनसस्तु न क्षेत्रतो विषयपरिमाणं, शोर्भेदः
पुद्गलमात्रनिवन्धनाभावात्, इह यत्पुद्गलमात्रनिबन्धनियतं न भवति न तस्य विषयपरिमाणं, यथा केवलज्ञानस्य, गा.६
न भवति च पुद्गलमात्रनिबन्धनियतं मन इति, विषयपरिमाणं हि पुद्गलमात्रनिबन्धनियततया व्याप्तं, तथाहि-यस्य द| विषयपरिमाणमस्ति तत्पुद्गलमात्रनिबन्धनियतं दृष्ट, यथाऽवधिज्ञानं मनःपर्यायज्ञानं वा, तत एवं व्याप्यव्यापकभावप्र
तिबन्धनिश्चये व्यापकाभावे व्याप्याभाव' इति ब्यापकानुपलब्धिरिय, आह च भाष्यकृत्-"अवरमसंखेजकुलभागातो नयणवज्जाणं ॥ संखेजइभागातो नयणस्स मणस्स न विसयपरिमाणं । पोग्गलमित्तनिबंधाभावातो केवलरसेव ॥१॥" (३४९-३५० वि.) इह 'स्पृष्टं शृणोति शब्द'मित्युक्तं, तत्र किं शब्दप्रयोगोत्सृष्टान्येव केवलानि शब्दद्रयाणि शृणोति उतान्यान्येव तद्वासितानि आहोश्चिन्मिश्राणीति चोदकाभिप्रायमाशा न तावत्केवलानि,तेषां वासकत्वात् , तद्योग्यद्व्यस-| माकुलत्वाच सकललोकस्य, किन्तु मिश्राणि तद्वासितानि वा, न केवलानि गृहातीत्यमुमर्थमभिषित्सुराह
भासासमसेडीतो सईज सुणह मीसयं मुणइ । वीसेढी पुण सई सुइ नियमा पराधाए ॥६॥
RASIRSA%A9
Jan Education International
For
the Personal
~77~
