________________
आगम (४०)
“आवश्यक- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं -, नियुक्ति: [-], भाष्यं -1, विभा गाथा [५६-५८,६०], मूलं [-/गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
ini
प्रत
सूत्रांक
दीप अनुक्रम
सपोदाते यतिभावं वा भरीरं चोपलभ्योपजायते प्रायः कस्याप्यासन्नमुक्तिगामिनः सम्यग्दर्शनादिरूपभावमङ्गलपरिणामः, उक्तंद्रनामादीना
घ-"अहवा नामंठवणादवाई भावमङ्गलंगाई । पाएण भावमङ्गलपरिणामनिमित्तभावाओ ॥१॥जह मङ्गलाभिहाणं विशिष्टता सिद्धं विजय जिणिंदनामं च । सोऊण पेरिछऊण य जिणपडिमालक्खणाई च ॥२॥ परिनिब्बुयमुणिदेहं भव जइजण पर्यायताच सुवण्णमल्लाइ । दण भावमङ्गलपरिणामो होइ पाएण ॥२॥" (भा० ५६-५७-५८) अन्यच्च-यद् वस्तुनोऽमिधानं तद् अमिषेयधर्ममन्तरेण नोपजायते, अभिधानाभिधेययोर्वाच्यवाचकसम्बन्धेन परस्परम विनाभावित्वात् , अभिधेयध. मोऽपि च नामादिविचारप्रक्रमे नामाभिधीयते, अभिधेये अभिधानोपचारात्, यश्च प्रतिनियत आकारो घटादिवस्तुनः
सा स्थापना, या च तत्तद्रूपतया परिणमनशक्तिः सा द्रव्यं कारणत्वात्, यश्च साक्षात् पुरः परिस्फुरन् प्रतिभासते पर्यायः दस भावा, उर्क च-"अहवा वत्युऽभिहाणं नामं ठवणा य जो तदागारो। कारणया से दवं कजावन्न तयं भावो॥१॥"
(भा०६०)॥ ततो यद्वस्तु तन्नामादिचतुष्टयात्मकं तदन्तरेण वस्तुत्यायोगादिति तात्त्विकानि नामादीनि। एवं च तात्त्विकनामादिचतुष्टयात्मके सर्वस्मिन्नपि वस्तुनि व्यवस्थिते ये एकैकांशावलम्बिनो नामादिनया, तद्यथानामनय आह-वस्तुधर्मो नाम तत्प्रत्ययहेतुत्वात् ,यद् यस्य प्रत्ययहेतुस्तत्तद्धर्मो यथा घटस्य स्वरूपादयः, वस्तुनः प्रत्ययहेतुश्च नाम ततो निःसन्दिग्धाविपरीतप्रतीतिसमुद्भवात्, तस्माद्वस्तुधर्मो नाम,यदि पुनर्वस्तुधर्मो नाम न स्यात् ततस्तद्वस्तु वस्त्वेव न
॥१०॥ स्थात्, निरभिधेयत्वात् षष्ठभूतवत्, अन्यच्च-वस्तुधर्मत्वाभावे घट इति नाम्न्युच्चरिते घट इतिप्रतीतिनिःसन्दिग्धा न स्यात् प्रतिवग्धाभावात, किन्तु केषांचित्संशयो यथा किमयमाह, केषांचित्कदाचिद्विपर्ययो यथाऽनेन पट: प्रोक इति, अन्येषां
ACड
an Edu
~35~
