________________
आगम (४०)
"आवश्यक - मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं , नियुक्ति: [११४,११५], भाष्यं H, विभागाथा [१२७८], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
रायः
सूत्रांक
=
%
दीप अनुक्रम
उपोद्घात- यदि पुनः कथमपि जवाबलमस्य परिक्षीणं भवति तथाप्येषोऽविहरनपि महाभागो न द्वितीयपदमापद्यते, किन्तु तत्रैव सूक्ष्मसंपनियुक्तिः यथाकल्पमात्मीययोगं विदधातीति, रकं च-"तइयाए पोरिसीए भिक्खाकालो विहारकालो उ । सेसासु उ उस्सग्गो 81
तपाय अप्पा य निद्देति ॥१॥ जंघावलंमि खीणे अविहरमाणोउन बीअमावजे । तत्थेव अहाकप्पं कुणइय जोगं महाभागो ॥१२२॥
॥२॥" (पं. १५२१-२) एते च परिहारविशुद्धिका द्विविधाः, तद्यथा-इत्वरा यावत्कथिकाच, तत्र ये कल्पसमाप्त्यनन्तरं तमेव कल्पं गच्छं वा समुपयास्यन्ति ते इत्वराः, ये पुनः कल्पसमाप्त्यनन्तरमव्यवधानेन जिनकल्प प्रतिपत्स्यन्ते ते यावत्कधिकाः, उक्कं च-"इचरिय थेरकप्पे, जिणकप्पे आवकहियति।" (पं.१५२३) अत्र स्थविरकल्पमुपलक्षणं स्वकल्पे चेति द्रष्टव्यं, तत्रेत्वराणां कल्पप्रभावादेव देवमनुष्यतिर्यग्योनिककृता उपसर्गाः सद्योघातिनः आतङ्का अतीवाविषह्याश्चातीव वेदना न प्रादुष्पन्ति, यावत्कथिकानां पुनः सम्भवेयुरपि, ते हि जिनकल्पं प्रतिपत्स्यमाना जिनकल्पभावमनुविदधति, जिनकल्पिकानां चोपसर्गादयः सम्भवन्तीति, उक्तं च-"इत्तरियाणुवसम्गा आयंका वेयणा य न हवंति। आवकहियाणभइया" इति ॥ (पं. १५२६) 'सुहुमं तह संपरायं चेति तथे त्यानन्तर्ये गाथाभङ्गभयाद् व्यवहितस्योपन्यासः, सूक्ष्ममित्यनु स्वारोऽप्यलाक्षणिका, सूक्ष्मसम्परायं चतुर्थ चारित्रं, तत्र संपर्येति संसारमनेनेति सम्पराय:-कषायोदयः सूक्ष्मो-लोभाशा-14 विशेष: सम्परायो यत्र तत् सूक्ष्मसम्पराय, तच्च द्विषा-विशुध्यमानकं सङ्क्तिश्यमानकं च, तत्र विशुख्खमानकंक्षपकश्रेणिमु-I॥१२॥ पशमश्रेणिं वा समारोहता, सविश्वमानकं तूपशमश्रेणितः प्रच्यवमानस्थ, उकंच-"सेटिं विलमातो तं विसुज्झमाणं ततो भयंतस्स।वह संकिलिस्समाणं परिणामवसेण विशेवं ॥१॥" (वि.१२७८) तचो अ अहक्खाय'मित्यादि, ततश्च-सूक्ष्म
8
=
an Education
For PiaNAParamal-Un Dil
~259~