________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप अनुक्रम
[-]
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-१
अध्ययनं [-], निर्युक्तिः [ ८० ], भाष्यं [-] वि० भा० गाथा [ १०४०, १०४१, १०४८], मूलं [- / गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र [४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
॥ ९८ ॥
उपोद्घात-दिना दीक्षात्यागस्य निर्दोषताश्रवणाश्च सुखेनैव मोक्षणसम्भघाच, तथा यत् सुखेन स्वीक्रियते दुःखेन परित्यन्यते तत् निर्युतिः सुखावतारं दुरुत्तारं तच्च बौद्धं शासनं, तत्र हि 'मृद्धी शय्या प्रातरुत्थाय पेया, भकं मध्ये पानकं चापरा । द्राक्षाखण्डं शर्करा बार्द्धरात्रे, मोक्षश्चान्ते शाक्यसिंहेन दृष्टः ॥ १ ॥" तथा " मणुण्णं भोयणं भुवा, मणुष्णं सवणासणं । मणुष्णंसि अगारंसि, मणुष्णं झायए मुणी ||२||” इत्याद्यभिधानतो विषयसुखसिद्धेः सुखेनैव प्रवेशः, तथा निपुण युक्तिवस्तीव्रवासनोत्पादात् प्रतत्यागे महतः संसारदण्डादेः प्रतिपादनाञ्च दुःशकस्तत्परित्यागः, तथा यत्र दुःखेन प्रवेशः सुखेन विनिर्गमः तद् दुःखावतारं सुखोचारं तच्च दिगम्बरं दर्शनं, तद्धि नाग्यमतिदुष्करं लज्जास्पदत्वादिति दुःखेन प्रविश्यते, अनेषणोयपरिभोगकपायबाहुल्यदर्शनतस्तु तद्विरागोपपत्तेः सुखेन परित्यज्यते इति चतुर्थभङ्गगतं त्विदं पारमेम्वरं प्रवचनम्, अत्र हि रागद्वेषकपायेन्द्रियपरीषहोपसर्गादिजयस्य सदा अप्रमत्तभावस्य शिरोलुञ्चनादिकष्टानुष्ठानस्य च प्रतिपादनान्महता कष्टेन प्रवेशः प्रविष्टस्य च तत्त्वाधिगमेनामोचनात् एतद्वतं त्विह संसारपरित्राणकारणं व्रतभङ्गेच महान् संसार इति जनानस्य दुष्करपरित्यागः, उक्तं च- " अहव सुहोतारोत्तारणाइ दबे चढविहं तित्थं । एवं चिज भावं| मिवि तत्थामयं सरकखाणं ॥१॥ तच्चण्णियाण बीयं विसयसुहकुसत्थभावणाघणियं । तइयं च वोडियाणं चरिमं जहणं सिवफलं तु ॥२॥ (वि. १०४०- १) तत्र दुःखावतारदुःखोचाररूपपरमतीर्थकरणशीलास्तीर्थकरास्तान् वन्दे इति योगः, तथा भगःसमत्रैश्वर्यादिलक्षणः स येषामस्तीति भगवन्तः, उक्तं च-" इस्सरियख्वसिरिजसधम्मपयत्ता मया भगाभिक्खा । ते तेसिमसा समासेति जतो तेण भगवंतो ५१॥ (वि.१०४८) ग्रान्, ननु तीर्थकरानित्यनेनैव भगवत इति गतं, तीर्थकृतामुक लक्षण
Jan Education
For Pilyate Personal Uon Oly
~211~
तीर्थकरवन्दनम्
॥ ९८ ॥
www.jinslibrary.org