Aagam 40 Aavashyak Malaygiri Vrutti Mool Sootra 1 Part 01

SR No.: 007201
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2017
Total Pages: 307
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_aavashyak
File Size: 27 MB

Page 207

आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक [-]
दीप अनुक्रम
[-]
उपोद्घात निर्युक्तिः
॥ ९६ ॥
Jan Education
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-१
अध्ययनं [-], निर्युक्तिः [७९], भाष्यं [-] वि० भा० गाथा [९६०, ९६१,९७०], मूलं [- / गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित... आगमसूत्र -[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
अलोगोब । आयो नाणाईणं झवणा पावाण खवणंति ॥ २ ॥ (वि. ९६० - १) नामनिष्पन्ने निक्षेपे सामायिकमिति विशेषनाम, तञ्च नामादिभेदाच्चतुर्विधमिदं च निरुक्तिद्वारे सूत्रस्पर्शिकनिर्युकौ च प्रपञ्चेन वक्ष्यामः, आह-यदि तदिह नाम अबसरप्राप्तं तर्हि किमिति निरुक्त्यादावस्य स्वरूपप्रतिपादनं । तत्र चेत् स्वरूपाभिधानमस्य तर्हि कस्मादत्रोपन्यासः ?, उच्यते, इह निक्षेपद्वारे निक्षेपमात्रस्यैवावसरः, निरुकौ तु तदन्वाख्यानस्येत्यदोषः, नन्वेवमपि निरुक्तिद्वार एव यदि सामायिकव्याख्यानं ततः किं सूत्रे पुनरभिधीयते ?, तदसम्यकू, वस्तुतत्त्वापरिज्ञानात्, सूत्रे हि सूत्रालापकव्याख्यानं, न तु नाम्नः, निरुक्तौ तु निक्षेपद्वारन्यस्तं सामायिकमित्यध्ययनाभिधानं निरूप्यते, इत्यलं प्रसङ्गेन, उक्तो नामनिष्पन्नो निक्षेपः । सम्प्रति सूत्रालापक निष्पननिक्षेपस्यावसरः, स च प्राप्तावसरोऽपि न निक्षिप्यते, कस्मादिति चेत्, उच्यते, सूत्राभावाद, असति हि सूत्रे कस्यालापकस्य निक्षेपः १, ततोऽस्तीतः तृतीयमनुयोगद्वारमनुगमाख्यं तत्रैव निक्षेप्स्यामः, आह-यदि प्राप्तावसरोऽप्यसाविह न निक्षिप्यते ततः किमित्युपन्यस्यते ?, उच्यते, निक्षेपसामान्यात्, आह च- "इह जइ पत्तोऽवि तओ न नस्सए कीस भण्णए इहई १ । दाइज्जइ सो निक्खेवमित्तसामण्णतो नवरं ॥१॥” (वि. ९७०) इदानीमनुगमावसरः, स च द्विधा -निर्युक्त्यनुगमः सूत्रानुगमञ्च, निर्युक्त्यनुगमस्त्रिविधः, तद्यथा-निक्षेपनिर्युक्त्यनुगमः, उपोद्घात| निर्युक्त्यनुगमः सूत्रस्पर्शक नियुक्त्यनुगमश्च, तत्र निक्षेपनिर्युक्त्यनुगमो नाम यदधो नामादिन्यासान्ध्याख्यानमुक्तं ततः सोऽनुगत एव, इदानीमुपोद्घातनिर्युक्त्यनुगमप्रस्तावः, स च उद्देशादिद्वारलक्षणः, ततोऽस्य महार्थत्वात् मा भूद्विन इति प्रारम्भेऽस्य मङ्गलमुच्यते, आह- ननु मङ्गलं प्रागेवोकं ततः किं पुनस्तेन ?, अथ कृतमङ्गलैरपि पुनर्मङ्गलमभिधीयते
For Pivate & Personal Use Only
~ 207 ~
ओघनिष्पनादिभेदाः
॥ ९६ ॥
www.janlibrary.org