________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः ) भाग-१ अध्ययनं H. नियुक्ति: [७९], भाष्यं H. वि०भा०गाथा [९४३], मूलं F /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
नि.लावस्वता
प्रत सूत्रांक
4
दीप
पोडात- स्थाप्यते यस्तु सङ्ग्यया महान् स पश्चात् एष पूर्वक्रमः, पूर्वानुपूर्वीलक्षणे प्रथमभङ्गके इत्थमेव क्रमस्य दृष्टत्वादिति करण-18 नयुक्ति गाथार्थः, भावार्थस्तु दिङमात्रप्रदर्शनाय सुखाधिगमाय ज्ञानदर्शनचारित्ररूपाणि त्रीणि पदान्याश्रित्योपदय॑ते-तत्र एकद्धि
विलक्षणस्य पदत्रयस्याभ्यासे सामान्येन सर्वसङ्ख्यया षड् भङ्गाः, ते चैवमधिकृतेन करणेनानीयन्ते, तत्रायं पूर्यानुपूर्वीलक्षणः ॥९४ ॥
प्रथमो भङ्गकः १।२।३ । अस्याश्च पूर्वानुपूर्व्या अधस्ताद् भङ्गकरचनायां क्रियमाणायामेककस्य तावत् ज्येष्ठ एव हा दिनास्ति, द्विकस्य तु विद्यते एककः स तदधस्तानिक्षिप्यते, तस्य चाग्रत 'उवरिमतुलं पुरतो नसेज' इति वचनात् त्रिको
म्यस्यते, पृष्ठत उद्धरितशेषो द्विको दीयते, ततोऽयं द्वितीयो भङ्गकः सम्पन्नः २।१।३ । अत्र द्विकस्य विद्यते ज्येष्ठः परं नासौ तदधस्तान्निक्षिप्यते, अग्रतः सदृशाङ्कपातेन समयभेदप्रसङ्गात् , एककस्य तु ज्येष्ठ एव नास्ति, त्रिकस्य तु, विद्यते ज्येष्ठो द्विकः स तदधस्तानिक्षिप्यते, अत्र चाप्रभागस्य तावदसम्भव एव, पृष्ठतस्तु स्थापितशेषौ एककत्रिको * क्रमेण स्थाप्यते, 'पुवकमो सेसे' इति वचनात्, ततोऽयं तृतीयो भङ्गका सज्जातः १।३।२। अत्राप्येकस्य ज्येष्ठ
एव न विद्यते, त्रिकस्य तु ज्येष्ठोऽस्ति द्विको न चासौ तदधस्तान्यस्यते, अग्रे सदृशापातेन समयभेदापत्तेः, ततोऽस्यैवानुज्येष्ठ एकक स्थाप्यते, अग्रतस्तु द्विको दीयते, 'उवरिमतुल्लं पुरतो नसेज' इति वचनात् , पृष्ठतस्तु स्थापितशेषस्त्रिको व्यवस्थाप्यते इति चतुर्थों भक्तः३।१।२। अधत्रिकस्य विद्यते द्विको ज्येष्ठः एककश्वानुज्येष्ठः परं तौ न तदधस्ता-15 निक्षिप्येते, पुरतः सदृशाङ्गपातेन समयभेदपसनात्, एककस्य तु ज्येष्ठ एव नास्ति, द्विकस्य तु अस्त्येकको ज्येष्ठः स तदधस्ताव्यस्यते, तस्य पृष्ठतस्तु स्थापितशेषौ द्विकविको क्रमशः स्थाप्यते इति पञ्चमो भतः २।३।१ अत्र द्विकस्या
अनुक्रम
~203