________________
आगम
(४०)
"आवश्यक’- मूलसूत्र-१ (नियुक्ति:+वृत्तिः) भाग-१ अध्ययनं , नियुक्ति: [७९], भाष्यं H, विभा गाथा [९३१-९३४], मूलं - /गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक नियुक्ति: एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
H
दीप अनुक्रम
उपोद्घात-INमाणेण सुइरं निज्झाइयं, चिंतियं च रण्णा-इह तलागं सोहणं हवइत्ति, न उण वुर्स, अमचेण य इंगियागारकुसलेणी
भाबोनियुकिनारायाणमणापुच्छिय महासरवरं खणावियं, से पालिए आरामा पचुरा कवा, तेणं कालेणं तेणं समएणं रन्ना पुणरवि
पक्रमः अस्सवाहणियाए गच्छंतेणं दिह, भणियं चऽणेण-केणेयं खणावियं ?, अमच्चेण भणियं-सामि ! तुम्भेहि चेव, राइणा भणियं-कहं !, अमच्चेण भणियं-अवलोयणाए कहिए परितुद्वेण रण्णा पसाओ कतो, एसोऽवि अपसत्थो भावोवक्कमो, उक्तोऽप्रशस्तो भावोपक्रमः । इदानी प्रशस्त उच्यते-तत्र श्रुतादिनिमित्तमाचार्यभावोपक्रमः प्रशस्तः, आह-ननु व्याख्या
पतिपादनाधिकारे गुरुभावोपक्रमाभिधानमनर्थक, तदसम्यक्, तस्यापि व्याख्यानत्वात् , गुर्वधीना हि शास्त्रारम्भास्ततः। अवश्यं कर्तव्यो गुरुभावोपक्रमः, उक्तं च-"गुर्वायत्ता यस्माच्छास्त्रारम्भा भवन्ति सर्वेऽपि । तस्माद् गुर्वाराधनपरेण हितकाविणा मान्यम् ॥१॥(प्र.६९) तथा भाष्यकारेणाप्यभाषि-"गुरुचित्तायत्ताई वक्खाणंगाई जेण सबाई । तो ताजेण सुप्पसन्न होइ तयं तं तहा कज्जं ॥शा जो जेण पगारेणं तूसइ करणविणयाणुवित्तीहिं । आराहणाएँ मग्गो सोच्चिय
अबाहतो तस्स ॥२॥ आगारिंगियकुसलं जइ सेयं वायसं वए पुजा । तहविय सिं नवि कूडे विरहमिय कारणं पुच्छे ॥३॥3 निवपुरिछएणगुरुणा मणितो गंगा कतोमुही वहइ ।। संपाइयवं सीसो जह तह सवत्थ काय ॥ ४॥ (वि. ९३१-४) एताश्चतस्रोऽपि भाष्यगाथा सुगमाः, नवरं चरमगाथाया भावार्थः कथानकादवसेयः, तच्छेदम्-कन्यकुछने पुरे केनचिद्राज्ञा ॥१२॥ सूरिणा सह गोष्ठीप्रवन्धे प्रोफ-राजपुत्रा विनीता, सूरिणाऽभिहितं-साधवः, ततो विवादे सूरिणा प्रोकं-युष्मदीयः सर्वोत्कृष्टगुणो विनेयो राजपुत्रः परीक्ष्यतामस्मदीयस्त्वविनीतो भवतां यः प्रतिभासते स एव साधुरिति, ततोऽभ्युपगतं राज्ञा,
CCAMESCRIPARK
For
any
~199~