Aagam 40 Aavashyak Malaygiri Vrutti Mool Sootra 1 Part 01

SR No.: 007201
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2017
Total Pages: 307
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_aavashyak
File Size: 27 MB

Page 126

आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम
[-]
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः + वृत्तिः) भाग-१ अध्ययनं [-] निर्युक्ति: [ ३६ ], भाष्यं [-] वि० भा० गाथा [६१८] मूलं [- / गाथा-] नदीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र-[१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
| भावनीयः, यदा पुनः स्वयंभूरमणे द्वीपे समुद्रे वा कस्यचित्तिरश्वोऽवधिरसङ्ख्येयकालविषयो जायते तदा तस्य स्वयंभूर| मणस्य द्वीपस्य समुद्रस्य वा एकदेशो विषयः, स्वयम्भूरमणविषयमनुष्यवाह्यावधिर्वा तदैकदेशो विषयः, क्षेत्रपरिमाणं पुनः सर्वत्रापि योजनापेक्षया संख्येयाख्यं असवेयाख्यं वा तदेवं यथा क्षेत्रवृद्धौ कालवृद्धिः कालवृद्धौ च यथा क्षेत्रवृद्धिस्तथा परिस्थूरन्यायमङ्गीकृत्य प्रतिपादितं । सम्प्रति द्रव्यक्षेत्रकालभावानां मध्ये यद्वृद्धौ यस्य वृद्धिरुपजायते यस्य च न तदभिधित्सुराह
hare बुही, कालो भइयब्बु खेतवुट्टीए । बुट्टीए दुबपज्जव भहयवा वित्तकाला उ ॥ १ ॥ काले-अवधिगोचरे वर्द्धमाने चतुर्णां द्रव्यक्षेत्रकालभावानां वृद्धिर्भवति, तथा क्षेत्रस्य वृद्धिः क्षेत्रवृद्धिस्तस्यां सत्यां कालो भजनीयो - विकल्पनीयः, कदाचिद्वर्द्धते कदाचिन्न, क्षेत्रं ह्यत्यंतसूक्ष्मं कालस्तु तदपेक्षया परिस्थूरः, ततो यदि प्रभूता क्षेत्रवृद्धिस्ततो वर्द्धते शेषकालं नेति । द्रव्यपर्यायां तु नियमतो वर्द्धते, यत उक्तम्- "काले पवमाणे सबै दवायो पवति । खि कालो भइओ वहुति उ दवपज्जाया ॥ १ ॥ (वि. ६१८) तथा द्रव्यं च पर्यायश्च द्रव्यपर्यायौ तयोर्वृद्धौ सत्यां, सूत्रे विभक्तिलोपः प्राकृतत्वाद्, भजनीयावेव क्षेत्रकालौ, तुशब्द एवकारार्थः स च भिन्नक्रमः तथैव च योजितः, भजना |चैवं कदाचित्तयोर्वृद्धिर्भवति कदाचिन्न, यतो द्रव्यं क्षेत्रादपि हृक्ष्मं, एकस्मिन्नपि नभः प्रदेशेऽनन्तस्कन्धावगाहतः, द्रव्यादपि सूक्ष्मः पर्यायः, एकस्मिन्नपि द्रव्येऽनन्तपर्यायसम्भवात् ततो द्रव्यपर्यायवृद्धी क्षेत्र काली भजनीयावेव भवतः, द्रव्ये च वर्द्धमाने पर्याया नियमतो वर्द्धन्ते, प्रतिद्रव्यं सोया नामसङ्ख्यानां वा पर्यायाणामवधिना परिच्छेदसम्भवात् पर्याये तु
Jan Education International
Pavate & Personal Only
••• •अत्र निर्युक्तिः ३६ एव वर्तते किन्तु मूल संपादने गाथा ||१|| इति मुद्रितं
126~
www.sanlibrary.org