________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम
[-]
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (निर्युक्तिः+वृत्तिः) भाग-१
अध्ययनं [-] निर्युक्तिः [१८], भाष्यं [-] वि० भा० गाथा [ १४२३] मूलं [- / गाथा-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [४०] मूलसूत्र [१] "आवश्यक" निर्युक्तिः एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्तिः
उपोद्घाते
॥ ४५ ॥
उच्यते, इह पुद्गलास्तिकायादिकमभिधेयं, पुद्गलास्तिकायादिकं च परस्पर विलक्षणमनन्तं च तद्यथा- परमाणुर्द्विप्रदे| शिकस्त्रि प्रदेशिको यावदनम्ताणुक इत्यादि, अभिधेयभेदे चाभिधानस्यापि भेदः, अभिधानभेदस्याभिधेय भेद हेतुकत्वात्, ॐ एकत्रापि चाभिधेयेऽभिधेयधर्मभेदतोऽनेकाभिधानप्रवृत्तिर्यथा परमाणुर्निरंशो निरवयवो निष्प्रदेशो निर्भेदः, तथा ★ व्यणुको व्यंशो द्विप्रदेशो द्विभेदो द्व्यवयव इत्यादि, न चैते ध्वनयः सर्वथैकाभिधेयवाचकाः सर्वशब्दानां भिन्नप्रवृत्तिनिमि तत्वात्, एवं सर्वद्रव्येषु सर्वपर्यायेषु च यथायोगं भावनीयं ततो भवन्त्यनन्ता अक्षरसंयोगाः, 'एतावत्यः' इयत्परिमाणाः प्रकृतयः श्रुतज्ञाने भवन्ति ज्ञातव्याः ॥ सम्प्रति सामान्यरूपतयो दर्शितानामनन्तानां श्रुतज्ञानप्रकृतीनां यथावद्भेदेन प्रतिपादन सामर्थ्यमात्मनः खलु अपश्यन्नाह - [ ग्रं० २००० ]
Jan Education
श्रुते १४ प्रकृतिकधनप्रतिज्ञा
१६-१८
"कसो मे वण्डं सत्ती सुयनाणसचपयडीओ । चोइसविहनिक्स्खेवं सुयनाणे आवि वोच्छामि ॥ १८ ॥” कुतो मे - मम वर्णयितुं प्रतिपादयितुं शक्तिः - सामर्थ्य !, नैवेत्यर्थः, काः १ - 'श्रुतज्ञान सर्वप्रकृतीः' प्रकृतयो-भेदाः सर्वाश्च ताः प्रकृतयश्च सर्वप्रकृतयः श्रुतज्ञानस्य सर्वप्रकृतयः श्रुतज्ञानसर्वप्रकृतयस्ताः, कथं न शक्तिरिति चेत्, उच्यते, इह ये ग्रन्धानुसारिणी मतिविशेषास्तेऽपि श्रुतमिति प्रतिपादिताः, उक्तं च- 'तेविय मईविसेसा सुयनाणव्यंतरे जाण । ( > | तांश्चोत्कृष्टश्रुतधरोऽप्यभिलाप्यानपि न सर्वान् भाषितुं समर्थः, तेषामनन्तत्वादायुषः परिमितत्वाद्वाचः क्रमवर्त्तित्वाच्च, आह ॥ ४५ ॥ |च भाष्यकृत् - "जावंतो वयण हा सुआणुसारेण केइ लब्भंति । ते सबे सुअनाणं भेआणता मद्विसेसा ॥१॥ (वि०२२६५ ) | उक्कोस व सुअनाणी विजाणमाणोवि तेऽभिलप्पेऽवि । न तरइ सधे वोतुं न पहुप्पइ जेण कालो से ॥ २ ॥ (वि०१४२३ ) ” ततोऽ
For Peace & Personal Use Only
105~
wjanlibrary.org
