________________
આત્મપ્રાપ્તિનો પ્રકાર
૧૫૭ કાળમાં સૂર્ય અને અંધકારનો મેળ થશે તે કાળમાં પરમાત્માનો અને આ હું, તું, તે, આ, સોડાં, હું હું નો મેળ થશે. પરમાત્મા કેવળ જ્ઞાની છે અને આ (વિકલ્પો) અજ્ઞાની છે. જ્ઞાન અને અજ્ઞાનનો મેળ કદી થયો પણ નથી, થશે પણ નહીં તથા છે પણ નહીં, એવો કેવળ જ્ઞાની હું છું.
ઠીક છે, જેવું અન ખાય, તેને તેવો જ ઓડકાર આવે.
સૂર્ય અંધકારની ઇચ્છા પણ વૃથા જ કરે છે તથા સૂર્ય સૂર્યની ઇચ્છા પણ વૃથા જ કરે છે.
હજારો મણ ઘઉં, ચણા ખર્ચાઈ જાય છે અને ફરી પાછા હજારો લાખો મણ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે છતાં ન તો બીજનો નાશ થાય છે કે ન તો ફળનો નાશ થાય છે.
એક જાતના લાલ રત્નનો ઢગલો દૂરથી એક સરખો, અગ્નિના ઢગલા જેવો, દેખાય છે, પરંતુ તે રત્નરાશિનાં પ્રત્યેક રત્ન ન્યારો ન્યારાં છે.
અતિશય અમૃતનો સમુદ્ર ભર્યો છે પણ આખા સમુદ્રનું જળ કોઈથી પીધું જતું નથી, માટે પોતપોતાની તૃષા પ્રમાણે તે જળ પીને સંતુષ્ટ રહો!
(ચોપાઈ) ધર્મદાસ ક્ષુલ્લક મો નામ, રચ્યા જ્ઞાન અનુભવકો ધામ;
મનમાની સો કહી વખાણ, પૂરણ કરી સમજોજી સુજાણ. ઇતિશ્રી ક્ષુલ્લક બ્રહ્મચારી ધર્મદાસ રચિત દષ્ટાંતસંગ્રહ સંપૂર્ણ.
શ્રીરહુ શ્રી અરિહંતાણં જયતિ.
