________________
૮૦
સમ્યજ્ઞાનદીપિકા
પણ સ્વસ્વરૂપ સ્વયંસિદ્ધ સમ્યજ્ઞાનમયી પરમાત્માથી તો તન્મય થયો નથી અને તેનાં ગીત-વેદ-પુરાણ-શાસ્ત્ર-સૂત્ર પોતાના મુખથી ભણે છે, બોલે છે, કહે છે તે સર્વ પોપટની માફક વૃથા છે.
જેમ શીલવાન સ્ત્રી પોતાનું ઘર છોડી કોઈ વખત પરવર પ્રત્યે પણ જાય - આવે તોપણ ફિકર નથી; તે જ પ્રમાણે સ્વસમ્યગ્દષ્ટિ પૂર્વકર્મપ્રયોગથી થોડોક કાળ સંસારમાં પણ ભમણ કરે તોપણ ફિકર નથી.
જેમ સૂર્યોદય થતાં માત્રમાં તત્કાલ - તે જ સમયે અંધકાર મટી જાય છે; તે જ પ્રમાણે કોઈના અંતઃકરણમાં સ્વસમ્યજ્ઞાન સૂર્યોદય થતાં માત્રમાં તત્કાલ - તે જ સમયે મોહાંધકાર મટી જાય છે.
જેમ વ્યભિચારિણી સ્ત્રી પોતાનું ઘર છોડીને પરઘર જતી-આવતી નથી તો પણ તેની વાસના વ્યભિચારી પુરુષ તરફ લાગી જ રહે છે; તે જ પ્રમાણે જેને સ્વસ્વરૂપ સમ્યજ્ઞાનાનુભવની અચલતા-અવગાઢતા-પરમાવગાઢતા નથી એવા મિથ્યાષ્ટિની વાસના - શુભાશુભભાવ સંસાર તરફ જ લાગેલાં રહે છે.
જેમ જે ઘરનું વા દુકાનનું કામકાજ માયા, મમતા, મોહ સહિત શેઠ કરે છે તે જ પ્રમાણે ગુમાસ્તો પણ માયા, મમતા, મોહ સહિત કરે છે પરંતુ (તે બન્નેમાં) અંદર પરિણામભેદ ભિન્નભિન્ન છે; તે જ પ્રમાણે કોઈને ગુરુવચનોપદેશ દ્વારા સ્વસમ્યજ્ઞાનાનુભવ થવા જોગ હતો તે થઈ ચૂક્યો, એક તો એ. તથા બીજું એ કે કોઈ સંસારને વા લોકાલોકને તથા પોતાના સ્વભાવ સમ્યજ્ઞાનને સૂર્યપ્રકાશવતું નિશ્ચયથી એક સમજે છે, માને છે, બીજો એવો છે. હવે એ