________________
એમણે દીક્ષા આપવા માંડી હતી. સં. ૧૯૩૨માં આત્મારામજી મહારાજ ૧૮ સાધુને લઈને મૂળચંદજી પાસે આવ્યા કે અમને આપના શિષ્ય બનાવો. હવે વાત એવી છે કે
જ્યારે ગુરુએ મૂળચંદજી અને વૃદ્ધિચંદ્રજીને આજ્ઞા કરી કે સાધુઓ બનાવો, ત્યારે એ બન્નેએ એકાંતમાં બેસીને પ્રતિજ્ઞા કરેલી કે “સાધુઓ વધારવા ખરા, પણ આપણા બેમાંથી એકેયના ચેલા બનાવવા નહિ. જે સાધુ થાય તે બૂટેરાયજી મહારાજના ચેલા થાય. આપણા ચેલા નહિ.” બન્ને જણાએ ગાંઠ વાળી.
અને અત્યારે ? હું તમને કહું કે જરા પેલાને સમજાવો ને કે મારો ચેલો થાય ! અત્યારની વૃત્તિ જ જાણે કે ભ્રષ્ટ થઈ ગઈ ! ને આ બન્ને ભાઈઓએ પ્રતિજ્ઞા કરી કે સાધુ થાય તો એને ગુરુ મ.નો જ ચેલો બનાવીશું, અમારો નહિ.
પછી તો દીક્ષાર્થીઓને ભગાડે. ભાગીને આવે તેને દીક્ષા આપી દે. આત્મારામજી ૧૮ જણાને લઈને આવેલા. બધાએ મુહપત્તિ તોડેલી. કહે કે “હમ આપકે ચેલે બનનેકો આયે હૈ” મહારાજજી કહે કે “મેરે ચેલે નહિ, ગુરુજી કે ચેલે બનો ! મેરે ગુરુભાઈ બનાને મેં મુઝે ગૌરવ હૈ.” હવે આત્મારામજી જો મૂલચંદજીના શિષ્ય થયા હોત તો ? તો આજે સંઘની સ્થિતિ કદાચ જુદી જ હોત. પણ એમણે એમને ગુરુભાઈ જ બનાવ્યા. નિઃસ્પૃહતાનો એક એક માપદંડ તો તપાસો !
એક દહાડો બે છોકરા આવ્યા - દીક્ષા લેવા. બન્નેને વૃદ્ધિચંદ્રજી પ્રત્યે આકર્ષણ થયું. એમણે કહ્યું કે અમારે એમના ચેલા થવું છે. ગુરુજીએ તરત આજ્ઞા કરી કે “મૂલા, યે દોનોં; વૃદ્ધિચંદ્રકે ચેલે બનાના.” આદેશ ! એક જ વાત ઃ આદેશ એટલે આદેશ. એમાં દલીલ-અપીલ ચાલે નહિ. કર્યા ચેલા. પણ વૃદ્ધિચંદ્રજીને ખાટી ગઈ કે આ તો ખોટું. મોટાભાઈને ચેલા નહિ
31