________________
મળે, તો ક્યારેક કઢી હોય. જે વખતે જે નિર્દોષ મળે તે લઈ લેવાનું. ચાનો તો તે વખતમાં કોઈ ચાલ ન હતો. આવા ઉમદા એ સાધુ.”
તો બન્યું એવું કે એક દહાડો પાલીતાણામાં સાધુ દૂધ હોરી આવ્યા. મહારાજજીએ તે મોંમાં નાખ્યું. તેમણે તરત કીધું, “અરે મૂલા, યે દૂધ તો કહુઆ લગતા હૈ. જરા દેખ, યે
ક્યા હૈ?” મૂળચંદજીએ તરત લોટ ખેંચી લીધો. જરાક ચાખતાં જ તેઓને ખ્યાલ આવી ગયો કે બહેને મૂઠો ભરીને ખાંડને બદલે મીઠું નાખી દીધું છે. એટલું મીઠું કે દૂધ કડવું થઈ ગયું! તેમણે કીધું કે “સાહેબજી ! આ દૂધ પીવું તે આપનું કામ નથી. અમે વાપરી જઈશું.” ત્યાં વૃદ્ધિચંદજી બાજુમાં જ બેઠા હતા. તેમણે કહ્યું, “ભાઈ સાહેબ ! ક્યા હૈ જરા મુઝે દિખાઓ !” અને એમણે લોટ ખેંચ્યો. ચાખ્યું. તરત કહે, “મોટા ભાઈ, આમાં તો કોઈકે ભારે નમક નાખી દીધું છે ! જુઓ મોટા ભાઈ ! ગુરુભગવંતનું આમાં કામ નહિ. આવી વસ્તુ એમને વપરાવાય નહિ. અને તમે ગચ્છપતિ છો. શાસનના નાયક છો. તમારાથી આવું વપરાય નહિ. અને પરઠવું તો શક્ય જ નથી. મીઠાવાળું દૂધ પરઠવીએ તો અસંખ્ય જીવોની વિરાધના થાય.” આમ બોલીને લોટનું દૂધ બધું પાત્રામાં ઠલવીને વૃદ્ધિચંદ્રજી એકીશ્વાસે ગટગટાવી ગયા. મૂળચંદજી હાં હાં કરતા રહ્યા ને આ પી ગયા. પરિણામ શું આવ્યું ? તેમની કાયા નબળી હતી, કોઠો પણ નબળો. ત્રણેયમાં સશક્ત કાયા મૂળચંદજીની જ હતી. બૂટેરાયજી વૃદ્ધ અવસ્થા હતી અને આ નબળા હતા. એમણે જેવું તે દૂધ પીધું કે તરત જ ઝાડા શરૂ થઈ ગયા ! ૫૦ થી ૬૦ વાર ઠલ્લા થઈ ગયા. એ જ દિવસથી તેમને સંગ્રહણીનો વ્યાધિ લાગુ પડી ગયો તે ૧૧ વર્ષ સુધી, પોતે જીવ્યા ત્યાં સુધી રહ્યો. રોજ ૫૦-૬૦ વાર ઠલ્લે જવું પડે. વિહાર કરવાની શક્યતા ન
28