________________
એમને આજ્ઞા કરી કે તમે ક્રિયોદ્ધાર કરો, સંવેગમાર્ગ પાછો જીવતો કરો. થોડોક નબળો પડ્યો છે, દબાયો છે, એને પાછો પ્રકાશમાન બનાવો. સત્યવિજયજીએ બીડું ઝડપી લીધું. ત્યારે સિંહસૂરિ મહારાજે ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી જેવા સાધુઓને આદેશ કર્યો કે તમારે સત્યવિજયજીને સહાયક થવું. અને એ રીતે એમણે ક્રિયોદ્ધાર કર્યો.
સત્યવિજયજી મહારાજે શું કર્યું ? એમણે, એક જે પરંપરા ચાલતી'તી શ્રીપૂજ્યની, એની સમાંતરે આ સંવેગી મુનિઓની પરંપરા પુનઃ પ્રવર્તાવી. તમે સ્તવનમાં બોલો છો : “સંવેગરંગતરંગ ઝીલે” એ સંવેગ : દઢ વૈરાગ્ય, સંયમમાં, સંયમ-પાલનમાં તીવ્ર શ્રદ્ધા. એમનો એક એક આચાર જ્ઞાનથી મઘમઘતો આચાર. અજ્ઞાનમૂલક આચાર નહિ, જ્ઞાનથી છલકાતો આચાર ! વર્ષો સુધી ભણ્યા છે. ખૂબ જ્ઞાન સંપાદન કર્યું છે. તમામ શાસ્ત્રોને ઘોળીને પી ગયાં છે. એ શાસ્ત્રોનાં તાત્પર્યો, પૂર્વાપરનાં વાક્યો અને શબ્દોનાં આલંબને એમણે ક્રિયોદ્ધાર કર્યો છે.
એમ ને એમ, ગમે તેમ ક્રિયોદ્ધાર ન થાય. ગમે તે ન કરી શકે. હું કાલે અહીંયા બેસીને બોર્ડ ઉપર લખાવી દઉં કે આજે મેં ક્રિયોદ્ધાર કર્યો છે, કરવા માંડ્યો છે, તો ? તો શું? હું દુર્ગતિમાં જવાનો ! એટલે ગમે ત્યારે ગમે તે આવું કાર્ય ન કરી શકે.
એ સત્યવિજયજીની આખી પરંપરા ચાલી. પણ સંવેગમાર્ગ સહેલો નહોતો. યતિઓની સત્તા બહુ પ્રબળ હતી. સંવેગીઓને સુખ પડવા ન દે. પછી તો શું થઈ ગયું? બે સત્તા સામસામી થઈ ગઈ. સામસામે એટલે થોડોક સંઘર્ષ, થોડુંક ઘર્ષણ. સંવેગી પરંપરાવાળા વિચારે કે જે શ્રીપૂજ્ય સંવેગમાર્ગને સ્વીકારતા નથી, સંવેગી જેવો સંયમ પાળતા નથી, એમને
