________________
ગઈ. એણે જોગણીને પકડીને કીધું કે કંઈક એવું ઔષધ આપો કે મારો ધણી મને જોતો થઈ જાય, મારો કહ્યાગરો બની જાય.
પેલી જોગણી કામણ-ટૂમમાં વિશારદ હતી. એણે કીધું કે એવી ઔષધિ આપું કે તારા ધણીને બળદ જેવો આજ્ઞાંકિત બનાવી દઉં. એને લગામ બાંધીને એનો એક છેડો તારા હાથમાં રહે એવો બનાવી દઉં.
બાઈ કહે, બસ, મારે એ જ જોઈએ છે, પેલીને ભૂલી જાય ને મને જ જુએ. જોગણ કહે, લે, આ દવા, આ ચૂર્ણ. ગમે તેમ કરીને એને તારે ત્યાં જમવા લઈ આવજે, અને રસોઈમાં આ ચૂર્ણ ભેળવીને ખવડાવી દેજે. તારું કામ થઈ જશે.
પેલી પોતાના ધણી પાસે ગઈ ને કરગરવા માંડી. પેલાએ લાતો મારી, ગાળો આપી, એ બધું ખમી ખાધું પણ જીદ ના છોડી. છેવટે પેલો કંટાળીને તેને ત્યાં ગયો. આણે ગરમાગરમ શીરો બનાવ્યો, એમાં પેલું ચૂર્ણ ભેળવી દીધું ને જમાડી દીધો. જેવી એ રસોઈ એના પેટમાં ગઈ એ સાથે જ એ માણસ મટીને બળદમાં ફેરવાઈ ગયો. શીંગડાં, ખૂંધ, ચાર પગ, પૂંછડું – અદલ બળદ જ.
બાઈ તો આ જોઈને ભડકી જ ગઈ. એને તો પાળેલા પ્રાણી જેવો પતિ જોઈતો'તો એને બદલે આ તો સાચેસાચ પ્રાણી બનાવી દીધો ! અરે તારી ભલી થાય ! પેલી જોગણને હવે ક્યાં શોધવી? એ તો જતી રહી !
પછી તો આખા ગામમાં હાહાકાર મચી ગયો. અને પેલી એની શોક્ય એને છોડે ખરી ? એણે આખું ગામ માથે લીધું કે મારા વરને આણે બળદ બનાવી દીધો !
આણે પણ બળદને લગામ બાંધી, ને લઈને નીકળી પડી. એના હાથમાં ખરેખર લગામ આવી ગઈ. હવે ગામમાં તો રહેવાય નહિ. એટલે જંગલમાં રખડતાં ફરે છે. પહેલાં બળદને
19
