________________
ગીતામાં શ્રીકૃષ્ણભગવાન કહે છે – क्रोधाद् भवति संमोहः संमोहात् स्मृतिविभ्रमः । स्मृतिभ्रंशाद् बुद्धिनाशो बुद्धिनाशात् प्रणश्यति ॥
અધ્યક્ષની ગુણાનુરી – શત્રુ કે મિત્ર, સ્નેહી કે વિરોધી, કોઈ પણ વ્યક્તિનો ગુણ નજરમાં આવે કે હૃદયમાં આનંદ, અહોભાવ થવો જોઈએ. સાચું કહું તો આપણે સારું બોલી શકતા નથી, સારું જોઈ શકતા નથી, સારું કરી શકતા નથી. ગમે તેટલી સારી વાત જોયા પછી પણ ક્યાંકને ક્યાંક દુર્ગુણ, ખામી જ શોધવા પ્રયત્ન કરીએ છીએ. મગમાંથી કોરડું કાઢવાની ટેવ પડી ગઈ છે. તો પછી ગુણાનુરાગ કઈ રીતે પ્રગટે ?
ગુણનો રાગ છે કે વ્યક્તિનો રાગ? તમે સફેદ વસ્ત્ર જોઈને વંદન કરવા જાવ કે વ્યક્તિનું મુખ, તેનું નામ સાંભળીને જાવ છો? દેરાસર આવો, બોર્ડ વાંચો, નામ વાંચો, પછી લાગે કે હા, આ મહારાજનો પરિચય છે તો ઉપર ચઢો, બાકી રવાના ! આવું જ કરો છો ને? આ ગુણાનુરાગ નથી, વ્યક્તિનો રાગ છે. આજે આપણો સમગ્ર સમાજ વ્યક્તિરાગી બની ગયો છે, હવે તો સેલીબ્રીટીપૂજક બની ગયો છે! અને તેથી જ જૈન સમાજ નિસ્તેજ બની ગયો છે, દયનીય સ્થિતિમાં આવી ગયો છે. સમજી લેજો કે ધર્મના ક્ષેત્રમાં આત્મિક વિકાસ માટે જરૂરી છે ગુણાનુરાગ.
ન માળીયઃ પરવિવાર – બહુ જ સુંદર વાક્ય છે, પણ આપણું વાક્ય આનાથી વિરોધી છે. જ્ઞાનીનું વાક્ય છે - કોઈની નિંદા ન કરવી. અજ્ઞાનીનું (આપણે) વાક્ય છે – કોઈનું સારું ન બોલવું. કોઈનું સારું બોલવાની વાત આવે એટલે આપણી જીભ સિવાઈ જાય, અને નિંદા-ખરાબ બોલવાનું આવે એટલે જીભ તલપાપડ-ઉત્સાહી બની જાય. હરહંમેશ પારકી પંચાતમાં રમનારા આપણું શું થશે?
49
