Page Text
________________
अष्टमाध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
[लोद्धओ] लुब्धक । 'सर्वत्र ल०' (२२७९) ब्लुक् । 'अनादौ०' (१८९) धस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वधस्य दः । अनेन लु० → लो० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) क्लुक् । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० लोद्धओ ।
[मोत्था] मुस्ता । 'स्तस्य थोऽसमस्त०' (२०४५) स्ता० → था० । 'अनादौ०' (२१८९) थस्य द्वित्वम् । 'द्वितीयतुर्ययोरुपरि पूर्वः' (२।९०) पूर्वथस्य तः । अनेन मु० → मो० । प्रथमा सि । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् मोत्था ।
[मोग्गरो] मुद्गर । 'क-ग-ट-ड०' (२७७) द्लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) गस्य द्वित्वम् । अनेन मु० → मो० । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२२१२११४) अलुक् मोग्गरो ।
[पोग्गलं ] पुद्गल । 'क-ग-ट-ड०' (२।७७) द्लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) गस्य द्वित्वम् । अनेन पु० → पो० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० →म् । 'मोऽनुस्वारः' (११२३) अनुस्वारः पोग्गलं ।
__ [कोण्ढो ] कुण्ठ । अनेन कु० → को० । 'ठो ढः' (१।१९९) ठ० → ढ० । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् कोण्ढो ।
[कोन्तो ] कुन्त । अनेन कु० → को० । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२।१२११४) अलुक् कोन्तो।
[वोक्वन्तं] व्युत्क्रान्त । 'अधो म-न-याम्' (२७८) य्लुक् । 'क-ग-ट०' (२७७) त्लुक् । अनेन वु० → वो० । 'सर्वत्र०' (२१७९) लुक् । 'हुस्व: संयोगे' (१९८४) हुस्वः -का० → क० । 'अनादौ०' (२।८९) कस्य द्वित्वम् । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः' (१२२३) अनुस्वारः वोक्वन्तं ॥११६॥
कुतूहले वा हुस्वश्च ॥ ८१।११७ ॥ कुतूहलशब्दे उत ओद् वा भवति, तत्संनियोगे हुस्वश्च वा ॥ कोउहलं कुऊहलं कोउहल्लं ॥ [कुतूहले वा हुस्वश्च ] कुतूहल सप्तमी ङि । वा प्रथमा सि । हुस्व प्रथमा सि । च प्रथमा सि ।
[कोउहलं कुऊहलं कोउहल्लं] कुतूहल । अनेन कु० → को० - तू० → तु० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक्। प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः कोहलं । द्वितीये 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् कुऊहलं । तृतीये अनेन कु० → को० - तू० → तु० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् । 'सेवाऽऽदौ वा' (२।९९) लस्य द्वित्वं- ल० → ल्ल० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः' (१९२३) अनुस्वारः कोउहल्लं ॥११७॥
अदूतः सूक्ष्मे वा ॥ ८।१।११८ ॥ सूक्ष्मशब्दे ऊतोऽद् वा भवति ॥ सण्हं सुण्हं ॥ आर्षे- सुहमं ॥ [अदूतः सूक्ष्मे वा] अत् प्रथमा सि । ऊत् षष्ठी ङस् । सूक्ष्म सप्तमी ङि । वा प्रथमा सि ।
[सण्हं सुण्हं] सूक्ष्म (२) । 'सूक्ष्म-श्न-ष्ण-स्न-ह्न-ह्ण-क्षणां ण्हः' (२७५) क्ष्म० → ण्ह० । अनेन वा ऊ० → अ० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः' (११२३) अनुस्वारः सण्हं । द्वितीये 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) सू० → सु० सुण्डं । आर्षे
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |