________________
५०
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान बुण्डिया समर्थिते सिद्धमप्राकृतव्याकरणे ॥
'नात्पुनर्यादाइव ॥ ८११ २६५ ॥
नञः परे पुनः शब्दे आदेरस्य आ आइ इत्यादेशौ वा भवतः ॥
-
न उणा न उणाइ । पक्षे न उण न उणो ॥ केवलस्यापि दृश्यते । पुणाई ||
[नात्पुनर्यादाइव] न पञ्चमी इसि पुनर् सप्तमी ङि । आत् आइ प्रथमा सि वा प्रथमा सि ।
[ न उणा न उणाइ, न उण न उणो ] न पुनर् । 'अन्त्यव्यञ्जनस्य' (१।११) लुक् । 'क-ग-च-ज० ' (१।१७७) इति प्लुक् । 'नो णः ' (१।२२८) न० ण० । अनेन आ । प्रथमा सि । 'अव्ययस्य' ( ३।२।७) सिलुप् । न उणा इति जातम् । यत्र अनेन आइ तत्र न उणाइ । पक्षे न पुनर् । 'अन्त्यव्य ० ' (१।११) लुक् । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) इति प्लुक् । 'नो णः' (१।२२८) न० ण० । प्रथमा सि । 'अव्ययस्य' ( ३।२७) सिलुप् । 'अत: सेर्डो:' ( ३।२) सि० → डो० ओ० न उण न उणो इति जातम् ।
->
-
[ पुणाई ] पुनर् । 'अन्त्यव्य०' (१|११) लुक् । 'नो णः' (१।२२८) न० ण० । अनेन आइ आदेशः पुणाई ||६५ ॥
वाऽलाब्वरण्ये लुक् ॥ ८।१।६६ ॥
अलाब्वरण्यशब्दयोरादेरस्य लुग् वा भवति ॥
लाउं अलाउं । लाऊ अलाऊ । रण्णं अरण्णं ॥ अत इत्येव - आरैण्ण कुंजरो व्व वेल्लंतो ॥
[ वाऽलाब्वरण्ये ] वा प्रथमा सि अलाबु च अरण्यं च अलाब्वरण्यम्, तस्मिन् अलाब्वरण्ये सप्तमी ङि ।
। =
।
[ लुक् ] लुक् प्रथमा सि ।
[लाई अलाउं] अलाबु "सर्वत्र०' (२१७९) ब्लुक् प्रथमा सि । अनेन वा अलुक्। 'क्लीवे०' (३।२५) सि० → म्० 'मोऽनुस्वारः' (१।२३) अनुस्वारः लाउं अलाउं ।
स्त्रीलिङ्गेऽपि अलाबु शब्दः । तत्र दर्शयति
=
[ लाऊ अलाऊ ] अलाबु । 'सर्वत्र०' (२।७९) ब्लुक् । अनेन वा अलुक् । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः- उ० ऊ० । 'अन्त्य ० ' (१।११) स्लुक् लाऊ अलाऊ इति सिद्धम् ।
[ रण्णं अरण्णं ] अरण्य। 'अधो म-न-याम्' (२।७८) य्लुक्। 'अनादौ० ' (२२८९) द्वित्वं ण्ण० । अनेन वा अलुक् । प्रथमा सि । 'क्लीबे० ' ( ३।२५) सि० म्० । 'मोऽनुस्वारः ' (१।२३) अनुस्वारः रण्णं अरण्णं इति जातम् ।
[ आरण्ण-कुंजरो व्व वेतो ] अरण्ये भवः आरण्यः रूप्योत्तरपदारण्याण्णः (६।३।२२) णप्र० अ० । 'वृद्धिः स्वरेष्वा०' (७|४|१) वृद्धिः अ० आ०। 'अधो मन याम्' (२।७८) य्लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) द्वित्वंपण आरण्ण कुंजरो ।
१. मु० नात्पुनर्यादाई वा ।
२. वेलालाण फिअलिओ रसिउण रसाअलडिअं पि समुह वालेइ सेडबंधं खम्बं आरण्णकुञ्जरो व वेतो ॥ [से० ब० आश्वासः ८ गा० ५९] वेलालाननिगलितो रसित्वा रसातलस्थितमपि समुद्रः । चालयति सेतुबन्धं स्तम्भमारण्यकुञ्जर इव रममाणः ॥ ३. L. 'बो वः' (१।२३७) बु०वु० । 'सर्वत्र ल० ' (२।७९) व्लुक् ।
