________________
अष्टमाध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
[वीसुं] विष्वक् । 'सर्वत्र०' (२७९) व्लुक् । 'लुप्तय-र-व-श-ष-सां श-ष-सां दीर्घः' (१९८३) वि० → वी० । 'श-षोः सः' (१।२६०) ष० → स० । बहुलाधिकारात् 'वा स्वरे मश्च' (१।२४) इत्यनेन अन्यस्यापि व्यञ्जनस्य म०-० → म्० । अनेन अ० → उ० । 'अव्ययस्य' (३।२।७) सिलुप् वीसुं ।
[सुणओ] शुनक । प्रथमा सि । 'श-षोः सः' (१२२६०) शु० → सु० । 'नो णः' (१।२२८) न० →ण । 'कग-च-ज०' (१।१७७) क्लुक् । 'अत: से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक्, सुणओ।
- [सा साणो] श्वन् । प्रथमा सि । 'सर्वत्र ल-व०' (२१७९) व्लुक् । 'श-षोः सः' (१।२६०) श० → स० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) ग्लुक् - स्लुक् च । 'राज्ञः' (३।४९) इति आत्वं सा । 'पुंस्यन आणो राजवच्च' (३५६) आनस्थाने आण । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० साणो ॥५२॥
वन्द्र-खण्डिते णा वा ८।१५३॥ अनयोरादेरस्य णकारेण सहितस्य उत्वं वा भवति ॥ वुन्द्रं वन्द्रं । खुडिओ खण्डिओ ॥ [वन्द्रखण्डिते] वन्द्रश्च खण्डितश्च = वन्द्रखण्डितम्, तस्मिन् = वन्द्रखण्डिते । सप्तमी ङि । [णा वा] ण् तृतीया टा । वा प्रथमा सि ।
[वुन्द्रं वन्द्रं] वन्द्र (२) । अनेन वा अस्य उ० - वु० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म् । 'मोऽनुस्वारः (१९२३) अनुस्वारः वुन्द्रं वन्द्रं ।
अत्र रलोपो न भवति 'सर्वत्र ल-व-रा०' (२।७९) इत्यत्र वन्द्रवर्जनात् ।
[खडिओ खण्डिओ] खंडित । 'वर्गेऽन्त्यो वा' (१।३०) ण । खण्डित (२) । अनेन वा णेण सह खस्य खु०। प्रथमा सि । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) इति त्लुक् । 'अतः से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० । डित्त्वात् खुडिओ खण्डिओ ॥५३।।
गवये वः ॥ ८॥१५४ ॥ गवयशब्दे वकाराऽकारस्य उत्वं भवति ॥ गउओ । गउआ ॥ [गवये वः ] गवय सप्तमी ङि । व् षष्ठी ङस् ।
[गउओ] गवय । प्रथमा सि । अनेन वस्य वु० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) इति व-ययोर्लुक् । 'अतः सेोंः ' (३२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अलुक् गउओ।
[गउआ] गवय । प्रथमा सि । अनेन वस्य वु० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) इति व-ययोर्लुक् । गौरादि० ङीबाधकः 'स्वस्रादेर्डा' (३।२५) डाप्र० → आ० । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः । 'लोकात्' (१।१।३) गउआ । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् गउआ ॥५४॥
__ प्रथमे प-थोर्वा ॥ ८॥१५५ ॥ प्रथमशब्दे पकार-थकारयोरकारस्य युगपत् क्रमेण च उकारो वा भवति ।। पुदुमं पुढमं पढुमं पढमं ॥ [प्रथमे पथोर्वा ] प्रथम सप्तमी ङि । पश्च थ च = पथौ, तयोः = पथोः । षष्ठी ओस् । वा प्रथमा सि ।
